ページの画像
PDF
ePub

Mitteret,' Ausoniæ decora immortalia linguæ,
Classica quæ stabunt patrui monumenta laboris ;
Tum me regifici memorem bene gratia doni
Impulit, augustas ut Mæcenatis ad ædes
Ipse pias ferrem congesto pectore grates;
Felix! præsentes iterum si cernere vultus,
Atque oculis totam licuisset pandere mentem!
Tunc vero vigiles inter solemne ministros
Concilium imperii LoDoix de rebus habebat.
RICHELIUS lateri adsistens, sceptrique levando
Par oneri, justæ libratam examine lancis
Fortunam Europæ, et pendentia fata tenebat,
Invigilans populis ac regibus: alter ab illo
RICHELIO ingenti, qui turbida mobilis ævi
Tempora sortitus, mersusque furentibus undis,
Instantes alta vincebat fronte procellas;
Qui nunquam arbitrio popularis deditus auræ,
Stabat in incœpto constans et firmus eodem;
Quique rebellantem populum, proceresque superbos
Legitimo domini regis sub jure coërcens,
Magne, tibi, LO DOIX, regnum immortale paravit.
Jamque fere media repetebam luce penates,
Qua via Borboniæ celeberrima nomine pacis*
Desinit, et duplex ulmorum obtenditur ordo,
Qui cinctu arboreo reginam amplectitur urbem.

Ecce viri socio properabant agnine; doctum
Nescio quid spirat frons non incognita; doctos
Alma supercilii gravitas, austeraque produnt
Lumina; et incessu poteras agnoscere doctos.
Nec mora fit; salva vix majestate ruebant,
Egregiam donec tulit impetus ipse phalangem
Famosi ante fores spatiosa mole theatri,
Quod nostri a græco vertunt Panorama vocantes.
Ingens artis opus! quid non industria mentis
Humanæ valuit fœcundo extundere nisu ?
Nequicquam fluviis et dissociabilis æstu
Oceani inter se terras Deus abscidit; artis
Auxilio, æternæ franguntur vincula legis;
Undique collectas nostra inter mœnia gentes

Cogimus; et totum parvus tenet angulus orbem.

Le Duc de Richelieu, Président du Conseil des Ministres, a envoyé à

l'Auteur un exemplaire des Classiques Latins.

2 La rue de la Paix, et le boulevard des Capucins.

2

Isacidæ hic nuper, vaga gens terrasque per omnes
Exsul, Idumææ vestigia sancta Sionis,'
Et plenos patrio quærebant numine campos :
Sed nunc adspicio, mutata sorte locorum,
Hellenistarum ferventem ad limina turbam.
Hanc ad Olympiaca credas spectacula pompæ
Currere; et Alphei celebres invisere ripas,
Luminibusque sequi fugientes carcere currus.
Nempe Sophocleæ steterant hic lumina linguæ :
Boissonades, custos æterni sedulus ignis,
Hellados ad nostras antistes maximus oras :.
Hinc, qui, Cecropios ausus deflectere fontes,
Sicania Gallos ditavit messe, Gaïllus :3
Hinc et Burnofius, qui, Phœbo judice, victor,
Grammatices palmam decerpsit, et arte magistra
Nuper Homerei reseravit limina templi.
Pone sequens alios, risu prodente, latebat
Emuncto Plancus 5 suspendens omnia naso,
Ille in Pierio bene notus vertice Plancus,
Quem calamo, et cithara pariter, lituoque canentem
Inter Sequanicos Arvernia misit olores;
Qui modo telluris scrutatus viscera Graiæ,
Et lentum properans oleo vigilante laborem,
Post longos tandem grave Lexicon edidit annos:
Hunc vos, Barbicolæ, gaudetis habere magistrum ;
Hic vos, Barbicolæ, gaudet sibi jungere fratres,
Ille mihi (prospexit enim), " Carissime, dixit,
Ingredere huc mecum; te noto tramite ducam.
Fert animus, non visa tibi miracula rerum,
Cecropiam monstrare suis cum civibus urbem.

1 Le Panorama de Jérusalem.

2 M. Boissonade, professeur de littérature grecque à la faculté des Lettres de Paris, éditeur de Philostrate, de Tiberius Rhetor, d'Herodien, de Nicetas, &c.

3 M. Gail, professeur de littérature grecque au collège de France; auteur d'une traduction française de Théocrite, éditeur de Thucydide, etc. + M. Burnouf, professeur d'éloquence latíne au collège de France, auteur de la grammaire grecque adoptée par l'Université; éditeur de Salluste, etc.

5 M. Planche, ancien élève, puis maître de Sainte-Barbe, dont les poésies latines dans tous les genres sont très-connues; auteur d'un Dictionnaire grec, adopté par l'Université; editeur de Démosthène ; etc.

Le Panorama d'Athènes, qui vient d'ajouter un nouveau titre à la grande réputation de M. Prévost.

Hos accede locos, monumentaque temporis acti
Conscia, sæclorum victricem consule famam,
Et prima omnigenæ cunabula laudis adora."
Vadimus obscuri: nec luminis ulla maligni
Incertos scintilla regit sub fornice passus ;
Dum pes tentat iter, motu manus altera cæcos
Explorat protensa gradus: lux pallida sensim
Albentes abigit tenebras; mox largior æther
Panditur, interiorque patet prospectus: Athenas
Conclamant omnes, et quisque salutat Athenas.

Ut vidi, ut stupui! sacer ut me perculit horror!
Quum subitæ ad lucis radios cedentibus umbris,
Grandis Athenarum se circumfudit imago.

Omnibus idem animus cognoscere fata locorum,
Ordine quæque suo; sed dum loca foeta triumphis,
Et tacitas studiosa cohors interrogat umbras,
Exsurgit medius, longo venerabilis ævo,

Et Graiis eheu! Coraës' dudum exul ab oris.
Ille avido lustrans natales lumine campos,
Immemor exsilii, blandaque in imagine totus,
Pascit inexpleto corda exsultantia visu.
Inde viam demum laxant pia gaudia voci:

"Salvete, æterni cineres, memoresque ruinæ !
Salve, magna parens, o plena superstite fama,
Plena Deis! Tu sola meo sub pectore vives,
Perpetuo tu sola mihi celebrabere cantu,
O patria! et dulces moriens reminiscar Athenas.
Heu! qualem adspicio! qualem fecere tyranni,
Sæclorumque vices! quæ quondam cara Minervæ,
Per populos regina, caput super astra ferebat,
En jacet; at magni semper stat nominis umbra.
Palladii pereunt sub pulvere marmora templi: 2
Nunc ubi solemnes delubra ad maxima pompæ ?
Nunc ubi votivis redolentes ignibus aræ ?

Pallas ubi est? Quid enim tanta de sorte relictum ?
Nil nisi ruderibus superobruta rudera, molesque

M. Coraï, né en Grèce, et auquel les plus savans hellénistes de Paris se plaisent à céder la palme.

Le Parthenon, bâti sous Périclès, en l'honneur de Minerve, avait résisté aux injures des temps et des révolutions, lorsqu'en 1687, Athènes, assiégée par les Vénitiens, vit tomber sous leurs coups une partie de ce majestueux édifice. C'est dans ce temple qu'était la statue de Minerve, chef-d'œuvre de Phidias.

Alta ruinarum, mutæ quoque debita morti.
Phidiacæ jam nulla manent miracula dextræ ;
Sed decus artificis crescendo sæcula vincit:
Grata Minerva suum Plutoni invidit alumnum.
Forsan et antiquos ritus meminisse juvabit.
Cernite saltantes placati ad limina Thesei ;'
Ut, dum Dædaleos intexunt orbibus orbes,
Mobilibus simulant Labyrinthi devia ludis,
Atque indeprenso miscent errore choreas.

2

Post superos, sit honor tibi, virtus proxima cœlo:
Scilicet hic triplici pumex latebrosus hiatu,
Carcer Areopagi, Themidem incusavit iniquam !
Socratis hic jacuit corpus; mens recta dolentes
Inter discipulos, ipsoque ex funere major,
Immortalem animum morienti voce docebat.
Hic mortem immeritam Phocion interritus hausit,
Sed mulier Megarea dedit requiescere manes.
Te quoque, Aristides, extorrem abscedere jussit
Invidia; at Justum te plebs injusta vocavit."

Vix ea; conticuit senior, paulumque moratus
Ingemuit, tanquam facta invidiosa revolvens,
Ingratas animo invitus revocaret Athenas.
Interea hærebant animis pendentibus omnes
Intenti; et rerum pariter dulcedine capti
Eloquioque senis, fortunam audire vicesque
Hellados exposcunt, et amicis vocibus instant.
Tum senior monstrat, qua traxit parte3 ruinam
Argos, et eversi jacuere Agamemnonis arces;
Monstrat et Hippolyti funestum sanguine littus;
Ac bimarem, quo nunc datur omnibus ire, Corinthum ;
Indigitatque procul muris Lacedæmona nudam,
Unde Leonidas Spartanum in Persica robur
Bella gerens, ad Thermopylas accurrit; ibique
Barbaricam rabiem opperiens Asiamque ruentem,

'Le temple expiatoire, qui fut dédié à Thésée huit siècles après sa mort. A son retour de Crète, ce héros institua des danses où l'on imitait les détours du Labyrinthe; cet usage s'est conservé jusqu'à nos jours.

2 Sur la colline du Musée, trois ouvertures taillées dans le roc forment l'entrée de cette prison de l'Areopage, où Socrate et Phocion, injustement condamnés, ont bu la ciguë.

3 Les montagnes qu'on aperçoit dans le lointain, au delà de la mer, sont celles de la Morée (Péloponnèse); c'est de ce côté qu'étaient Argos, Lacédémone, Corinthe, etc.

Constitit, atque una tercentum heroes; et omnes
Pro patria vitam in medio effudere triumpho.
Fortunatam urbem! cui contigit ista virorum
Tam forti cum rege seges! nec gloria surgit
Inferior, quod Cæsareo licet addita regno,
Et grave passa jugum, fuit ipsi intacta Neroni;'
Nam qui sanguineo calcaverat omnia fastu
Impius, austeros pedibus contingere muros,
Et sanctum in tumulo timuit violare Lycurguin.
Mox vocem attollens: "Et vos par laurea cinxit,
Cecropida: gemino validi quoque fulminis ictu
Stravit Achæmenios libertas vestra tyrannos.
O quantum peperit vobis victoria nomen,
Quum se Miltiades Persas attollere contra
Ausus, et Eoas acies invadere parvis
Agminibus, turbam confusa strage ruentem
Repulit in naves, fugitivaque castra secutus,
Æterno signavit ovans Marathona tropæo.
Nec satis alterius nubes immensa procellæ,
Excidium flammasque ferens, Orientis ab oris
Intonat horrendum; prona formidine gentes
Conticuere micant prænuntia fulgura belli,
Et freta diductos irrumpunt spumea montes.
Quid tum Cecropida? Stabant, in utrumque parati,
Seu libertatem supremaque castra tueri,

:

Seu patria moriente mori.-Qua pontus ad austrum
Vergit, et incipiunt Ægei albescere fluctus,
Nonne recedentes campos cælumque videtis
Produci spatium in longum, et nigrescere montes?—
Hic Salamis fuit; hic moles Asiatica paucis
Succubuit ratibus, magnique superbia regis,
Dementes secum Europæ meditata ruinas,
Concidit; hic pugnæ spectator pallidus, iram
Hostilem expavit, Lacedæmoniosque sequaces.
"Proh dolor! antiquos virtus amisit honores:
Nulla Themistoclem prohibent dormire tropæa;

"Un seul fait suffit à la gloire de ce peuple: quand Néron visita la Grèce, il n'osa entrer dans Lacédémone. Quel magnifique éloge de cette cité!" (Chateaubriand, Itinér., tom. I.)

2 Du haut de la citadelle, où le spectateur est placé, on aperçoit dans l'éloignement l'île de Salamine, que la défaite des Perses a rendue célèbre à jamais.

« 前へ次へ »