Te fugiens, fratremque Tyren: curruque volutus Ac velut, optato ventis æstate coortis, Elatam in jugulum; saxo ferit ora Thoantis, Ossaque dispersit cerebro permixta cruento. 405 410 415 ferit talis agros Rutulorum. Et sicut per æstatem ventis subortis ex voto, pastor diffundit in sylvis sparsa incendia: continuo correptis mediis sylvis horrenda ris Vulcani funditur simul in vastos agros: ille vero pastor sedens voti compos aspicit ignes exultantes. Non aliter vis tota sociorum colligitur in unum, et adjuvat te, o Palla. At Halesus ardens bello currit contra oppositos, et convolvit se in arma sua. Hic interficit Ladonem, et Phereta, et Demodocum: abscindit Strymonio splendente gladio dextram erectam in guttur suum: vulnerat lapide frontem Thoantis, et diffindit ossa mista cerebro sanguinolento. Pater Halesi prædicens futura occul Teucra Dorvill. Teucrum Goth. tert. Nec vero Teuthra cum Servio a Teuthras, æ, est repetendum, sed a Teuthras, antis, unde Teuthra, ut Tev@pav et Teúopa.-403. Tyrin Rom., ex Túpis.-405. optata vett. edd. ante Pier. cum Ald. pr. et codd. nonnulli apud Heins. et Burm. et duo Goth., perperam ; non enim estas optatur, sed in æstate venti aura. Itaque recte vetustiores, quod editum a Naugerio, optato, h. ex voto, ut bene Servius explicat; sed male interpungitur in Heins. et Burm. optato, ventis. Porro sec. Rottend. optatu.-406. Dispersam Parrhas.-409. dispectat Leid.-410. virtus socium Oblong. Pier.-411. Pallas omnes fere vetustiores Heinsii. conf. inf. 152 lib. XI. Alesus, Alæsus, Halæsus etiam h. 1. vid. sup. ad v. 352.-413. Aádova, Φέρητά τε, Δημόδοκόν τε. Laudona et mox Fereta, Phareta, Pharetra, Pherea, freta, fretam, Pheretra, librariorum aberratt., et Dedomocum, Dedemocum, Demodum.-414. diripit deteriores.-416. dispersit e melioribus Pier. et suis Heinsius. Vulgg. cum pr. Goth, dispergit. In qu. Moret. disperdit: pr. Voss. NOTE 404 Calcibus] Calx, extrema pars et posterior pedis, talus: unde calcar, et calcare. De Rutulis, Æn. vII. 794. 408 Acies Vulcania] Exercitus et vis Vulcani, id est incendium, ex multis flammis, aciei instar, collectum. De Vulcano, Ge. 1. 295. 409 Flammas ovantes] Quasi triumphantes. De illa voce, En. 11. 189. 413 Phereta] Pheres, Pheretis: ut Dares Daretis: accus. in a. Fata canens sylvis genitor celarat Halesum; 420 425 taverat Halesum in sylvis: postquam senex dissolvit morte oculos seniles, Parcæ miserunt manus in Halesum, et addixerunt eum armis Evandri. Pallas aggreditur illum, sic prius precatus: O pater Tybri, da nunc felicem exitum, et viam per pectus fortis Halesi, telo, quod libro volatile: quercus tua feret hæc arma et spolia hominis. Deus Tybris exaudivit illa verba. Dum Halesus tegit Imaona, offert miser jaculo Arcadico pectus indefensum. Sed Lausus, qui erat magna pars belli, ....... dispersa et c. permixta.—417. Facta sec. Moret. cavens aliquot Pier. et pro div. lect. pr. Hamb., sicque alii ap. Serv. Potest et hoc defendi, etiam præferri, cavens celarat; sed alterum et ipsum bonum est et a libris defenditur. Præstat monere, nos interpunctionem mutasse. Male interpungebatur: Fata c.-Halesum; Ut s.-solvit. Injecere m.-418. Ut genitor sec. Rottend. ex glossa. leto canenti Rom.-420. paratus alter Hamb.-421. Tybre, Tibre, Timbre, Tymbri inepti librarii. ferri Sprot.-422. Fortuna atque via Franc. Fortunamque Exc. Burm. diri Mentel. pr.-423. habebat Medic. a m. pr.424. In texit hærere potuisse Grammaticos, quis credat? quis dubitet a tego esse? Halesus clypeum prætendebat amico Imaoni, sicque suum pectus aperiebat. At Serv. a texo, ut sit spoliat, detexit. Sententia esset similis Iliad. A. 468. Tum Hymeona Medic. et al., unde Heins. conj. Hymæona, et aliæ iterum aberratt, librariorum Imæona, Imeona, Himaona, Himagona, Imahora. Rom. Himaonia. 'Iμáova.-425. Aradico Goth. telum Rom. dat telo sec. Moret. juveni dat alter Hamb. inerme tres Burm. apertum Goth. NOTE 417 Genitor celarat Haleṣum] Halesus hic diversus est ab eo qui Æn. vII. 723. dicitur Agamemnonius Trojani nominis hostis.' Hujus enim pater, 'senior leto canentia lumina solvit :' et filium Italicis 'sylvis celavit.' At pater alterius Agamemnon, robusta ætate occisus est in Græcia, Clytæmnestræ uxoris insidiis. 418 Canentia lumina] Senilia: dura translatio, a canitie, quæ propria est capillorum. De Parcis, fata hominum fuso volventibus, Æn. 1. 26, De Tybri, fluvio regionis illius, Æn. vIII. 330. 423 Tua quercus] Aliqua ex iis, quæ tuis in ripis nascuntur. 424 Texit] Donatus videtur explicuisse protexit, defendit; a tego. Servius, detexit, spoliavit, a texo: et Plautina quidem locutio est, in Amphitr. Act. I. sc. 1. v. 138. Illic hoc homo denuo volt pallium detexere,' id est spoliare, ut explicant Turnebus ac Taubmannus. At cum Plautus usus sit verbo composito detexere; vereor ut simplex texere significare idem possit: quare Donato assentior, etsi tempus præteritum hic duriuscule adhibetur pro præsenti. At non cæde viri tanta perterrita Lausus, Interea soror alma monet succurrere Lauso 430 435 non permittit exercitum terreri nece tanti hominis. Primus interficit Abantem adversum, qui erat difficultas et firmamentum pugnæ. Soboles Arcadiæ cæditur, Tusci cæduntur: et vos, Trojani, corpora quæ Græci non potuerant perdere. Exercitus miscentur, paribus ductoribus et viribus: ultimi comprimunt multitudinem pugnantium: nec multitudo permittit expediri arma et manus. Hinc Pallas imminet et urget; illinc Lausus ex adverso: nec ætas valde distat : pulchra erant specie; sed sors negaverat illis regressum in patriam. Tamen rex vasti cœli non passus est illos certare inter se : mox sua funera destinata sunt illis sub hoste nobiliore. Interim soror benevola Turni admonet Turnum, qui trajicit celeri curru me tert., non indocte, ut alibi.-426. tanta exquisitius quam tanti.-427. sunt agmine Franc., sed sinit scil. esse p. Abantum Rom. Abanta Leid. 428. interemit Rom. Gud. Mentel. pr. pugnæ interimit Dorvill.-429. Arcadia Parrhas.-430. a Graiis aliquot Burm. Teucrum Schol. Statii Theb. III, 84.-432. addensent edidit Nauger. Ge. Fabric. et Heins. e codd. aliquot; sicque poëta solet. V. VII, 794 et al. Vulgg. cum Rom. et Medic. addensant. Montalb. Extremæ addensant acies pro addensant se, addensantur. Priscian. lib. VIII Postremi addensent acies, at lib. 1x Extremi addensent acies. -434. His c. Franc.-435. quis, quis forma Heins. e Gudiano, tanquam elegantius. Vulgo forma.-438. illi Hugen. majora Leid., sed majore bene : Turno et Ænea.-439. movet Voss. et Goth. sec. succedere Rom. et alii Pier. NOTE 426 Lausus] Mezentii filius, Æn. VII. 649. De Arcadibus, Æn. vIII. 51. De Etruscis, ibid. 479. De Teucris, Æn. 239. 432 Addensent] Vulgo addensant. Sed doctissimi quique grammatici verbum illud etiam in secunda conjugat. agnoscunt. Ita frequenter Lucretius. Addensent autem extremi acies, dum urgent ipsi, instantque, ut in primos pugnantum ordines perveniant. 438 Majore sub hoste] Quippe Pallas mox occidendus erat a Turno, 487. Lausus, ab Ænea, 815. 439 Soror alma] Turni soror, Juturna Nympha, de qua Æn. xII. 138. Turnum; qui volucri curru medium secat agmen. 440 445 450 diam turbam, ut auxilietur Lauso. Postquam aspexit socios, ait: Tempus est recedendi a prælio, ego solus irruo in Pallanta, Pallas debetur mihi soli: optarem, ut ipse ejus pater hic esset præsens. Dixit hæc, et socii recesserunt e campo præscripto. Sed juvenis Pallas, tum ob recessum Rutulorum, tum admiratus jussa imperiosa, obstupet fixus in Turno: et versat oculos per magnum corpus illius, et circuit omnia fero aspectu, et talibus dictis respondet adversus verba regis: Ego mox prædicabor, aut propter direptas magnificas exuvias, aut propter necem illustrem: genitor meus paratus est utrique fortunæ: abstine minis. Locutus prodit et Heins., quod et hic probat; ejus interpretamentum esse succurrere. conf. v. 441. 444. Tuentur tamen hoc Medic. et alii; et videtur melius sententiæ convenire.-441. Ut vidit, Socii, t. vel Ut vidit, sociis: Waddel. conj. Animadverss. crit. p. 36. desistere pugna Rom. et alii, quod vulgare esset: cum secundo casu doctius dictum, ut tot alia: desinere irarum etc.—442. ferar tentet aliquis: sicque Bigot. et Goth. tert., prave: alterum enim eruditius, ut infinitis aliis in locis quæ in communi oratione futura erant, in præsentia deflectit Maro. fero Goth. pr.-443. pater sp. Parrhas.-444. jussi olim edd. ante Pier., in his Ald. pr., ut vulgaris oratio ferebat: cesserunt jussi, ut inf. XII, 696 Discessere omnes medii spatiumque dedere. Sed hoc ipsum epitheton elegantius transfertur ad alterum: æquore jusso, quo ipsi cedere jussi fuerant: Hoc a Naugerio editum, et ex eo in aliis, habet Pierii Medic., aliique Heins. eum Goth. pr.; et hanc lectionem Servius interpretatur et Macrob. vi. 6, sed, quod mireris in Grammatico, tanquam insolentiorem eam improbat Probus. Laudat Burm. Silium x, 447, ubi ordine jusso. Ex Julio Sabino patet fuisse olim qui legerent jussu.-445. Et Dorvill. At juvenis Rutulum accessu Goth. tert. tam jussa idem cum qu. Moret. dum Exc. Burm. cum Goth. tert. tamen ipsa idem alter Menag. ea jussa Parrhas. Hæserunt omnes in tum, quod paulo asperius dictum hic videtur. tum, deinde Serv. interpretatur. Aut junges: At tum juvenis stupet in Turno, miratus jussa superba, discessu Rutulorum. Variavit scilicet orationem pro vulgari: partim Rutulorum discessum, partim causam discessus, jubente Turno, miratus. dicta superba Oblongus Pierii et pr. Hamb.-446. Miratur Rom. et alii Pier. et Burm., ac bini Goth.-449. lætabor Bigot.—450. est in fine abest tribus Burm.—451. Fatus. NOTE 448 Tyranni] Regis, En. vII. 266. 449 Spoliis opimis] Quæ dux duci detrahit. At non cæde viri tanta perterrita Lausus, Interea soror alma monet succurrere Lauso 430 435 non permittit exercitum terreri nece tanti hominis. Primus interficit Abantem adversum, qui erat difficultas et firmamentum pugnæ. Soboles Arcadiæ cæditur, Tusci caduntur: et vos, Trojani, corpora quæ Græci non potuerant perdere. Exercitus miscentur, paribus ductoribus et viribus: ultimi comprimunt multitudinem pugnantium: nec multitudo permittit expediri arma et manus. Hinc Pallas imminet et urget; illinc Lausus ex adverso: nec ætas valde distat : pulchra erant specie; sed sors negaverat illis regressum in patriam. Tamen rex vasti cœli non passus est illos certare inter se : mox sua funera destinata sunt illis sub hoste nobiliore. Interim soror benevola Turni admonet Turnum, qui trajicit celeri curru me tert., non indocte, ut alibi.-426. tanta exquisitius quam tanti.-427. sunt agmine Franc., sed sinit scil. esse p. Abantum Rom. Abanta Leid.428. interemit Rom. Gud. Mentel. pr. pugnæ interimit Dorvill.--429. Ar cadia Parrhas.-430. a Graiis aliquot Burm. Teucrum Schol. Statii Theb. III, 84.—432. addensent edidit Nauger. Ge. Fabric. et Heins. e codd. aliquot; sicque poëta solet. V. VII, 794 et al. Vulgg. cum Rom. et Medic. addensant. Montalb. Extremæ addensant acies pro addensant se, addensantur. Priscian. lib. VIII Postremi addensent acies, at lib. 1x Extremi addensent acies. -434. His c. Franc.-435. quis, quis-forma Heins. e Gudiano, tanquam elegantius. Vulgo forma.-438. illi Hugen. majora Leid., sed majore bene : Turno et Ænea.-439. movet Voss. et Goth. sec. succedere Rom. et alii Pier. NOTE 426 Lausus] Mezentii filius, Æn. vi. 649. De Arcadibus, Æn. viii. 51. De Etruscis, ibid. 479. De Teucris, Æn. 239. acies, dum urgent ipsi, instantque, ut in primos pugnantum ordines perveniant. 438 Majore sub hoste] Quippe Pallas mox occidendus erat a Turno, 487. Lausus, ab Ænea, 815. 432 Addensent] Vulgo addensant. Sed doctissimi quique grammatici verbum illud etiam in secunda conjugat. agnoscunt. Ita frequenter Lucretius. Addensent autem extremi 138. 439 Soror alma] Turni soror, Juturna Nympha, de qua Æn. XII. |