Magna Giganteis ornantur pepla tropæis; 30 35 Æternum Sophiæ conjunctum carmine nomen 40 1484 et aliæ cum Aldina. Male aliæ vett. edd. templa.-31. cocco. succo. At Ald. Sic et vetus editio apud Loënsem Epiphyll. vIII, 23.—32. dejectus Aldina emendatum dedit. delectus vett. edd. cum codd. deletus Loëns. ibid., quod placere non debebat Drakenborchio ad Silium 1x, 39. irato.... fulmine conj. Frisemann., quod sane et ipsum dici posset; sed hoc est variare, non emendare. aurata cuspide poëta dixit respectu texturæ coloribus variatæ.-33. Qui superum conj. Heins. consternans ed. Flor. vetus apud Barth. Advers. x, 12.-35. solenne edd. nonnullæ. in abest Ald.--38. bigis. Ita video primum editum in Ald. At veteres edd., ut Ven. 1484 et aliæ, cum Ms. Basil. signis, perperam. Barthius ex vet. ed. sua Loëns. VIII Epiphyll. 24 laudat pr. edit. sumis, et inde conj. mulis. Nihil est facile tam absurdum, quod non Critico in mentem venerit.-40. Æternum ut Sophia Loëns. 1. c. e vet. edit.; malim et legere. Heins. em. Æterno vel NOTE conf. ad vs. 21. Giganteis tropæis; prælio et victoria de Gigantibus Pallante et Echione Enceladoque prostratis inprimis Dea tum inclaruit. pinguntur, quod vs. 29 texuntur. Typho vel Typhoeus, diversum a Gigantibus monstrum, sæpe tamen in eorum censum a poëtis relatum, procellarum et turbinum, cumque iis eructantium ignes montium symbolum satis frequentatum, alias a Jove prostratum narrari solet : quæ vel ex Apollodoro teneas. Minervæ in ea victoria partes etiam Horatius tribuere videtur in noto loco Carm. III, 4, 53. Stans cum hasta capiti prostrati monstri imposita Dea occurrit in patera Medicea apud Demster. t. v (cf. Comment. Soc. Gotting. T. IV, P. I, p. 82. 83 not.) Emathius vertex, Pelion esse debet, Olympo h. 1. impositus, ut Ge. 1, 281 Ossæ. 36 Tali ritu, hoc modo ait auctor velle se, tanquam peplum, carmen de rerum natura scribere eique Messalæ nomen intexere. 37. 38. Luna, quæ invehitur per cœlum bigis. Sidera pro sidere, et pulsare de curru seu equis curru tracto solum quatientibus solenne. purpureus pro pulcher, frequens poëtis. 40. 41 Nomen tuum, conjunctum Sophiæ, carmine, (h. nomini Sophiæ in carmine), pagina nostra loqueretur æternum saclis senibus, h. seris. Sed quoniam ad tantas nunc primum nascimur artes; 45 50 Alterno, quod non capio.-43. f. Nunc primum et t. Heins. Nunc primum, vel primo, hoc.-45. et juvenes exegimus annos Ald. Sicque Ms. Helmst., probat Burm. ad Sammonic., renuente Jo. Schradero Emendatt. pag. 45.-47. promissa edd. vett., ut Ven. 1484. Emendatius præmissa dedit Aldina. permissa Ms. Basil.-41. Impia.... exterruit amplis. Vitium in extremis latens non difficile est deprehendere. Nam amplis importunum est de prodigiis, et exterruit suspectum fit propter sequens viderit et supervolitaverit. Latens in eo exterrita statim occurrit, idque vidit Jo. Schrader. Emendat. p. 56. explens reliqua: prodigiis...exterrita amoris Scylla novos avium... Viderit; ut fuerit Scyllæ amor prodgiosus et portenti similis. Nec tamen ad cetera bene se habet hoc: Scyllam exterritam amore in avem fuisse mutatam. Scaliger emendavit prodigiis...exercita amoris: sicque jam in marg. edd. exercuit. Heins. conj. exercita diris vel miris. Bonum vocabulum, exerceri curis, amore, sed prodigiis magis exterremur, quam exercemur. Malim itaque: prodigiis ...exterrita, prodigio formæ mutatæ. Omnino dubito an, qui sequuntur, versus 48...100 ab eodem poëta sint, qui carminis auctor fuit. Produnt enim Scholasticum aliquem serioris temporis inepta quoque doctrinæ copia intempestive illata.-49. que post novos, quod sublatum volumus, abest quoque ed. Ven. 1484, Ald. et al.-50. Auxerit: vetus editio ap. Nic. Loënsem Epiphyll. vIII, 24, quod Grævius probabat: ut apud Nasonem de Pieriis puellis Musarum æmulis: Auxerunt volucrem victa certamine turbam. tamen mutandum esse, ipse Heins. censet; qui et leves cœtus maluerat, mox tamen ipse respuit. Videt avium cœtus novos in aëre, quia humo affixa fuerat. Barthius comparat inf. vss. 200 sqq. Porro conscendens æthera Ald., inde aliæ edd., in margine, ex interpretatione.-51. Hic versus ex Ecl. vi. 81 NOTE 42 Ad tantas artes: non de poëtica, ut perperam post ceteros Fontaninus quoque Hist. litt. Aquilei. p. 37. statuit, sed de philosophiæ studio accipe, ad quod nunc primum accessit. 47 Et præmissa. Si sensus inest, debet poëta significare, se pra mittere quasi exordia, s. præludia, carmini, quo aliquando Messalæ res gestas Nil persequetur, hos lusus, ut Scylla in avem mutata sit: quod eleganter extulit: ut-novos avium, sublimis in aëre, catus Viderit, et tenui conscendens sidera penna Cœruleis sua tecta supervolitaverit alis. 48 Corruptis verbis declarat versus ipsam Scyllam exterritam fuisse forma sua mutata, videns scilicet se avem factam. Proque patris solvens excisa funditus urbe. 55 60 Deprensos nautas canibus lacerasse marinis. Sed neque Mæoniæ hæc patiuntur credere chartæ, Namque alias alii vulgo finxere puellas, 65 traductus.-53. Pro patris solvens excisa et fùnd. Ms. Helmst. excisam f. urbem Ms. Basil.--54. Cum plures, Dum plures, codd. et vett. edd. et aberat ab Aldd.-55. Vett. edd. Polymnia; unde alii Polyhymnia, alii Polymneia fecere, ex Πολύμνεια, Πολυμνηΐα, et hoc doctius ac verius, ut Musa sit memoriæ rerum et factorum servandæ invigilans; eaque adeo verum amare dici possit. Porro amant vett. edd., ut poëtæ subintelligantur.-56. Longe alia ... figura. Jam in Aldina comparet. mutatam m. figuram ed. Ven. 1484. mutatam_m. figura et mutata figura aliæ. Longe aliam...figuram Ms. Helmst.-57. Suspectus versus. Deficit quoque nexus cum antec. versu. Etsi inserere licet: Scyllæum et m.-58. ærumnis durum est, ut sit inter ærumnas, labores Ulyssis. quam sape bene em. quam nempe Jo. Schraderus. Ulyssei ed. vet. apud Loënsem 1. c. Ulyssi Ald.—59...61. Ex Ecl. vi, 75...78.-62. 63. Totum hune locum, qui séquitur, insititiis locis annumerandum esse arbitror. Grammaticum acumen video, poëticum nusquam comparet. Sententia impedita et verba male juncta. Homerus de Scylla agit Od. M. Non patitur, inquit, is hæc credere, seu quod nihil tale memorat, seu quatenus Scyllam Cratæidis filiam edit, non Nisi: nec patitur credere auctor malus, h. parum idoneus, istorum hominum erroneis interpretationibus. Versum alterum tanquam ineptum prorsus deleo, et lego: Atque alias alii. In priore versu hæc om. Ald. In altero Scaliger Nec Lamus conjiciebat: ut Læstrygonum ille rex Scyllæ pater forte habitus fuerit. Sed ne sic quidem verba ad sensum commodum redigi posse video. Nec malus est horum, vel historia, conj. Heins. Ceterum cum tot de Scylla narrationes attigerit homo, miror omissum esse amorem Glauci, quem exposuerat carmine Hedyle poëtria in carmine Scylla : v. Athen, vi p. 297. B.-65. Admodum dure Scyllæ pro singulari: ut sit, NOTE 54 sqq. Multi poëtæ Scyllam in Saxum Scyllæum, naufragiis infame, in Italiæ extremæ ab occidente oris, haud longe a Freto Siculo, mutatam narrant. Nota res est, de Scylla diversas fabulas tradi, et plures Scyllas ab aliis memorari, ab alus confundi. conf. ad Ecl. vi, 74. Scylaceum, quod Scaliger et Taubmann. memorant, in altera Italiæ ora ad Mare Ionium, alienum est. conf. ad Æn. 111, 553. monstra conversa in Saxum Scyllæum pro monstro. canibus marinis, quibus succincta erat Scylla. cf. Æn. III, 424 sqq. 431. 432. Ipsi seu Lamie mater sit, sive Cratais, alii aliam puellam ediderunt, quæ Homero Scylla esset. Quæ dicantur legi necesse est. Et nunc sic in Ms. Helmstad. legi video; nunc et Heins. sic e Basil. Vulgo dicuntur.-66. 67. Corruptissimi versus. Vetus lectio est : Ipsi Cratinei matrem; sed sive Erichthei, Sive illam monstro genuit grandæva biformi. Nec occurrit varietas, nisi quod in aliis, ut in Ald. 1517, Junt. 1520, Gratinci, et in Junt. 1532 Ipse Cratem matrem, sed sive hanc sive Erychthei. Sive etc. Ascensius Cratin legit, sed verum nomen est Cratais. Odyss. M, 124 βωστρεῖν δὲ Κραταιὶν, μητέρα τῆς Σκύλλης. Erechthei filia, quam intpp. Atthidem esse aiunt (quæ tamen' Cranai filia fuit; Pausan. 1, 2, p. 7), aliena ab hac fabula est. Ut nunc leguntur versus (in Ald. 1634, ubi Lanio est), ex emendatione prodiere Jani Parrhasii, quam se Minutiano exprimendam typis dedisse narrat ad Claudian. R. Proserp. lib. III sub fin. Quam Virgili editionem curaverit Minutianus, nondum cognitum habeo. Sed ex Parrhasii verbis illud satis constat, sine codd. et ex aliorum de Scylla narrationibus ab eo versus esse concinnatos: et quantum quidem intelligo, admodum pro lubitu, et perperam in hoc, quod tres matres pro binis intulit, cum sequatur neutra parens. Scribit etiam Lamiæ (vitiose haud dubie pro Lamie, Aapín pro Aapía), et Persæa, cum Persea esse debeat, sub qua Hecaten intelligit, sicut in monstro biformi Phorcum. Nituntur hæc partim Apollonii verbis Argon. Iv, 828. 829, quibus Phorcus et Hecate, cui Cratæis quoque nomen sit, Scylla parentes traduntur: Σκύλλης Αυσονίης ολοόφρονος, ἣν τέκε Φόρκυν Νυκ τιπόλος θ' Εκάτη, τήν τε κλείουσι Κραταιὶν, partim Grammatico vetere ad e. 1., qui cum Homeri tum Aculilai auctoritatem sequi Apollonium notat, namque hunc Phorcynis et Hecates filiam edere Scyllam; in veteri autem carmine, ταῖς μεγάλαις ἠοίαις, Phorbantis et Hecates, in Scylla Stesichori Lamia filiam tradi eam. Heins. Scyllam ipsam Lamiam dici volebat, ut esset una e Lamiis, de quibus ad Petron. Fragm. Tragur. remittit, et refingit: Ipsi seu Lamia mater sit sæva Cratais. Nec Heinsii, nec Parrhasii acumen improbo, sed in versu priore restituendo eos operam lusisse arbitror; nam in codd. Lamia vestigium nullum est; et utrumque: Ipse Cratinei matrem, et alterum, sive Erichthei, grammatici notam in margine ascriptam sapit: Ipse Homerus Cratain matrem tradidit. Etiam in Ms. Basil, ad verba Sed sive Erechthei est superscriptum Ipse....matrem. Alias, proxime ad verba, ad hariolationem expedita est via: Ipse Cratæin ait matrem; sed sive Cratais Sive illam etc., digna tali poëta oratio. Quod Perseum attinet, potest illa locum tueri, si quidem apud Statium quoque IV Theb. 482 ita meliores libri, pro eo, quod vulgatius est, Perseis, habent. Perses enim ex Titanibus ortus, ex Asteria Hecaten genuit. v. Apollod. 1, 2, 4. Hinc illa Пépoeia, Пeponín, Пeponts recte dici potuit. Ex Julio Pomponio colligo, lectun ei esse: Granena; nam hæc iste ascripsit: "Volunt quidam hanc Scyllam fuisse filiam Erechtheidis, quidam filiam Granenæ et Tritonis." Gravena notatum quoque e Ms. Helmstad. video. Scaliger Parrhasianam lectionem et ipse retinuit, sed miris modis tentavit locum, sive ut legeret: quod et Taubmannus recepit: sive ut esset: Sive Cratais ei mater de semine Erechthei, Seu Lamie monstro genuit grandava biformi. Sive Cratais ei mater, sive et Cretheis Sic illum monstro genuit grandæva biformi, Sed Erechthei nomini nullus hic locus; natum illud librarii stupore supra diximus. Nec magis Cretheis ex fabula ulla firmari potest; nam, quod Cra NOTÆ 66 Ordo sententiæ ab his usque ad v. 89 sqq. procedit: Sed ipsi seu La Sive est neutra parens: atque hoc in carmine toto 70 thin fluvium patrem Scyllæ prodidisse dicitur Martianus Capella, ex vitiosó codice acceptum videri debet, cum Cratais esset scribendum, uti emendavit Grotius lib. VI, p. 205. Est enim Cratais vel Cratais fluvius juxta Scyllæum in extrema Italia, ut ex Plin. III, 5 constat : Cratais fluvius, mater, ut dixere, Scylla. Varie corruptum nomen illud v. apud Intpp. Hygini f. 199 et Heins. ad Ovid. Met. XIII, p. 649. Nova ratione Scaliger refingit: Seu Luna hunc monstro genuit grandæva biformi. Monstra enini veteres e Luna demissa putasse, quod utique factum in Leone Nemæo probat. cf. Gesner. ad Claudian. p. 395. Wernsdorf. Poëtæ min. Tom. 1, p. 276.-69. Male interpungebatur post vilium. Est enim ordo: Atque in toto hoc carmine vitium inguinis (libidinis immoderatæ) et Veneris libido descripta est. Canes scilicet, quibus inguine tenus cincta est, ad impudentiam caninam referebat ille quisquis hæc exposuerat allegorice. Lectio versus debetur Aldinæ. Vett. edd. I. in vitium et inscripta, unde Ascensius vitium inguinis de canibus subnatis accepit. id vitium Ms. Basil. damnosa libido vett. edd. apud Loënsem l. c.--70. exactis venenis. Non video quam commode dicatur. Scaliger quidem exacta venena vocat, ut medici áкpɩßî πuperóv. Longius petitum hoc. Dicam clarius, esse venena explorata adeoque potentia. Taubmannus venena accuratissima, exquisitissima, et præsentissima exposuit. Sed latere puto aliud venenorum epitheton; forte Eais venenis, h. Circes Æææ; ut passim poëtis mos est loqui. Aldina dederat jactis, quod et Ms. Helmst. legebat; non male; accedit Heinsii judicium. v. Ovid. Met. XIV, 55 sqq. Barthius Advers. x, 12 ex jactis emendaverat, parum scite; immo est jactis. Heins. hæc jactis.-72. Sive pater vet. ed. apud NOTE mia mater sit, seu Cratais, seu Persea, h. e. Hecate; sive illa allegorice est libido Venerea, sive puella a Neptuno oppressa et in monstrum mutata, sive puella quæstum corporis faciens: quicquid est, de ea potius agamus Scylla, qua in cirim mutata est. Lamia filiam tradiderat Scyllam Stesichorus. vid. Schol. Apollonii IV, 828. Cralaidis autem Homerus Od. M. 124. Persea est Hecate, Persæ ex Asteria filia. monstrum biforme, dipuès, Phorcys vel Phorcyn. 68. 69 Seu fabula Scyllæ allegorica est libidinis narratio. Simili modo eam interpretatur Fulgentius Planciades Mythol. 11, c. 12 et Heraclides in Allegor. p. 496. poëtarum more de Jove, de Plutone, et Neptuno. Is igitur Scyllæ vim intulerat : quam Amphitrite irata in monstrum mutavit corruptis veneno, quod h. 1. per sanguinem declarari necesse est, aquis, in quas illa descenderet. Qua ratione id sit factum, non diserte exponit auctor Ciris, sed marinas aquas infectas narrare videtur, contra quam alii, qui fontem, in quo Scylla se lavaret, Amphitriten medicaminibus inquinasse narrarunt: ex quibus Tzetza rem exponit ad Lycophr. 45. 648. Circes artibus id factum traditur in vulgari narratione de Glauci amoribus apud Ovidium, Hyginum, et alios. 75. dum invehebatur mari cura conjugis: sive ipsa Am 72 Ipse Pater, Neptunus, ex noto phitrite sive amata a conjuge pellex. 5 A |