ページの画像
PDF
ePub

Vix ea fatus erat senior, subitoque fragore intonuit laevum, et de caelo lapsa per umbras stella facem ducens multa cum luce cucurrit. 695 Illam summa super labentem culmina tecti cernimus Idaea claram se condere silva signantemque vias; tum longo limite sulcus dat lucem, et late circum loca sulphure fumant. Hic vero victus genitor se tollit ad auras

700 affaturque deos et sanctum sidus adorat:

Iam iam nulla mora est; sequor et, qua ducitis, adsum.
Di patrii, servate domum, servate nepotem.

Vestrum hoc augurium, vestroque in numine Troia est.
Cedo equidem nec, nate, tibi comes ire recuso.

est." Weidner. IX 628 caeli genitor de parte serena intonuit laevum. W.: „Das augurium war ein perpetuum" (quorum significatio in totam pertinet vitam erklärt der Stoiker Seneca); „Anchises sieht durch dasselbe die glänzende Verheifsung für die Zukunft seiner Nachkommen gesichert."

692-694. Subito que entspricht einem Satz mit cum inversum. - Laevum statt eines Adverbs wie im Griech. -Fragore intonuit wie pluit sanguine, lapidibus. Die Sternschnuppe gilt für den, der sie bemerkt und seine wünschenden Gedanken an sie heftet, überall als glückverheifsend; man erinnere sich an die sinnige Deutung in dem schönen Gedichte Friedrichs von Sallet „Wifst Ihr, was es bedeutet."

[merged small][merged small][ocr errors]

Limite d. h. ein weit hingestreckter Lichtschein. Sulphure, die Göttlichkeit der Erscheinung bekundend. Interessant ist die Deutung in dem Servianischen Kommentar: Stellae huius cursus significat Troianos conglobatos ad domum Aeneae inde Idam petere. Quod dicit,multa cum luce', ostendit claros, quod ,signantem vias', scintillas quasdam dicit relictas, quae ostendunt, remansuros in diversis partibus socios, quod longo limite, ostendit errorem, quod ,sulcum' dicit, significat, longum maris aequor arandum, quod ait,sulfure · fumant', divini ignis odor ostenditur Ex fumo autem mors Anchisae cognoscitur.

699.700. Se tollit ad auras mit Bezug auf seine Gebrechlichkeit, ad auras ad caelum poetisch für surrexit. Es ist vielleicht ad aras zu lesen.

[ocr errors]
[merged small][ocr errors]

705

Dixerat ille, et iam per moenia clarior ignis auditur, propiusque aestus incendia volvunt. Ergo age, care pater, cervici imponere nostrae; ipse subibo umeris, nec me labor iste gravabit.

Quo res cunque cadent, unum et commune periclum, 710 una salus ambobus erit. Mihi parvus Iulus

sit comes, et longe servet vestigia coniunx.
Vos, famuli, quae dicam, animis advertite vestris:
Est urbe egressis tumulus templumque vetustum
desertac Cereris iuxtaque antiqua cupressus
715 religione patrum multos servata per annos, -
hanc ex diverso sedem veniemus in unam.

Tu, genitor, cape sacra manu patriosque penates;
me bello e tanto digressum et caede recenti
attrectare nefas, donec me flumine vivo

720 abluero.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small]
[merged small][ocr errors]

713-716. Servius bemerkt psychologisch richtig: Prudenter circa turbatos pluribus utitur praeceptis (diversa signa dat), quia scit, timoris comitem esse oblivionem. Bei deserta (vgl. zu vacua 528.) denkt er an drei Möglichkeiten: Asacerdote, qui VI 484 exstinctus inducitur, unter den Dardanidae, welche Aeneas in der Unterwelt sieht, ist ein Cereris sacer Polyphetes; oder deserta belli tempore propter decennalem obsidionem; oder deserta a filia und zu cupressum: Cupressum funebrem arborem bene ante templum deae lugentis esse confirmat. soll der Sammelplatz sein.

Diese

717. 718. Sacra, die 320 erwähnten. Bello recenti =ex tanti belli caede recenti. Zum Gedanken vgl. 165-170. 719. 720. Flumine vivo vgl. 686. Zu

Haec fatus latos umeros subiectaque colla veste super fulvique insternor pelle leonis succedoque oneri; dextrae se parvus Iulus

implicuit sequiturque patrem non passibus aequis; 725 pone subit coniunx. Ferimur per opaca locorum, et me, quem dudum non ulla iniecta movebant tela neque adverso glomerati ex agmine Grai, nunc omnes terrent aurae, sonus excitat omnis suspensum et pariter comitique onerique timentem. Iamque propinquabam portis omnemque videbar evasisse viam, subito cum creber ad aures visus adesse pedum sonitus, genitorque per umbram prospiciens Nate, exclamat, fuge, nate, propinquant; ardentes clipeos atque aera micantia cerno.

730

735 Hic mihi nescio quod trepido male numen amicum
confusam eripuit mentem. Namque avia cursu
dum sequor et nota excedo regione viarum,
heu misero coniunx fato est erepta Creusa!

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]
[merged small][ocr errors]

740 incertum; nec post oculis est reddita nostris,
nec prius amissam respexi animumve reflexi,
quam tumulum antiquae Cereris sedemque sacratam
venimus; hic demum collectis omnibus una

defuit et comites natumque virumque fefellit.

745 Quem non incusavi amens hominumque deorumque,
aut quid in eversa vidi crudelius urbe?

Ascanium Anchisenque patrem Teucrosque penates
commendo sociis et curva valle recondo;

ipse urbem repeto et cingor fulgentibus armis;
750 stat casus renovare omnes omnemque reverti
per Troiam et rursus caput obiectare periclis.
Principio muros obscuraque limina portae,
qua gressum extuleram, repeto et vestigia retro
observata sequor per noctem et lumine lustro.
755 Horror ubique animo, simul ipsa silentia terrent.

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

Inde domum, si forte pedem, si forte tulisset,

me refero; irruerant Danai et tectum omne tenebant. Ilicet ignis edax summa ad fastigia vento

volvitur; exsuperant flammae, furit aestus ad auras.

760 Procedo et Priami sedes arcemque reviso,

et iam porticibus vacuis Iunonis asylo
custodes lecti Phoenix et dirus Ulixes

praedam asservabant; huc undique Troïa gaza
incensis erepta adytis, mensaeque deorum

765 crateresque auro solidi, captivaque vestis
congeritur; pueri et pavidae longo ordine matres
stant circum.

Ausus quin etiam voces iactare per umbram

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

μέρος. Ασυλον ἱερόν, templum, unde nullus possit ad supplicium extrahi.

Vacuis vgl. 528. Φοῖνιξ, Ἀμύντορος υἱός, welchen Peleus dem Achill gab διδασκέμεναι, μύθων τε ρητῆρ ἔμεναι, πρηκτῆρά τε ἔργων. Mit ist er auch in der лoɛoßɛia im IX Gesange der Ilias vereint.

763-767. Troïa gaza vgl. I 119. Adytis. Die Tempel, namentlich die in denselben befindlichen Gewölbe, wurden als Schatzkammern benutzt, als durch die religio gesicherte Orte. Mensaeque u. s. w. enumeratio partium, heilige und profane kostbare Gegenstände. Solidi auro ist stärker wie solido auro. Abl. materiae. Vgl. I 640. 724. Vestis, kollektiv, captiva captivorum. „Die Griechen siegestrunken, reich beladen mit dem Raub." „Und in langen Reihen, klagend, Safs der Troerinnen Schar." Pueri beiderlei Geschlechts.

=

[ocr errors]
[merged small][ocr errors]
« 前へ次へ »