ページの画像
PDF
ePub

Eripui, fateor, leto me et vincula rupi

135 limosoque lacu, per noctem obscurus in ulva, delitui, dum vela, darent si forte, dedissent.

Nec mihi iam patriam antiquam spes ulla videndi nec dulces natos exoptatumque parentem;

[ocr errors]

quos illi fors et poenas ob nostra reposcent 140 effugia et culpam hanc miserorum morte piabunt. Quod te per superos et conscia numina veri, per, siqua est, quae restet adhuc mortalibus usquam, intemerata fides, oro, miserere laborum

145

tantorum, miserere animi non digna ferentis.

His lacrimis vitam damus et miserescimus ultro. Ipse viro primus manicas atque arta levari vincla iubet Priamus dictisque ita fatur amicis: Quisquis es, amissos hinc iam obliviscere Graios, noster eris, mihique haec edissere vera roganti:

[merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

150 Quo molem hanc immanis equi statuere, quis auctor?
quidve petunt? quae religio aut quae machina belli?
Dixerat. Ille dolis instructus et arte Pelasga
sustulit exutas vinclis ad sidera palmas:

Vos, aeterni ignes, et non violabile vestrum
155 testor numen, ait, vos, arae ensesque nefandi,
quos fugi, vittaeque deûm, quas hostia gessi,
fas mihi Graiorum sacrata resolvere iura,
fas odisse viros atque omnia ferre sub auras,
siqua tegunt; teneor patriae nec legibus ullis.
160 Tu modo promissis maneas servata que serves
Troia fidem, si vera feram, si magna rependam.
Omnis spes Danaûm et coepti fiducia belli
Palladis auxiliis semper stetit; impius ex quo
Tydides sed enim scelerumque inventor Ulixes
165 fatale aggressi sacrato avellere templo

=

150. Quo cuius rei causa wie 159. Siqua in dem Horazischen Quo mihi fortunam, si non conceditur uti? Molem equi, wie 32.

152 Dixerat. 2s par'. 153. Ad sidera noòs ovpavóv, palmas sustulit nicht einfach xɛioαs ἀνασχών, sondern es ist an die Statue des Adoranten zu denken, die zu I 93 erwähnt wurde.

[ocr errors]

154. Ein Trugschwur, das Gegenteil ist wahr. Aeterni ignes; er meint damit lucentemque globum lunae Titanaque et astra VI 725.

155. Vos arae ensesque nefandi, denen er also wieder verfallen will, wenn er die Unwahrheit spricht.

157. Sacrata iura, „die Bande des Naturrechts, welche uns sofort mit der Geburt die Verpflichtung auferlegen für das Wohl des Vaterlandes, nie zum Verderben desselben zu wirken." Weidner. Daher 159.

158. Sub auras ,ans Tageslicht'. Ov. Met. XI 184.

[blocks in formation]

160. Manere. Füge im Deutschen ein Adverbium bei. Gebräuchlicher ist stare.

161. Si magna rependam als Entgelt. vgl. I 239.

163. 164. Impius, propter numina violata. Serv. Sed enim wie at enim elliptisch.

Inventor scelerum VI 529 Hortator scelerum.

[merged small][ocr errors][merged small]

Palladium caesis summae custodibus arcis corripuere sacram effigiem manibusque cruentis virgineas ausi divae contingere vittas,

ex illo fluere ac retro sublapsa referri

170 spes Danaum, fractae vires, aversa deae mens. Nec dubiis ea signa dedit Tritonia monstris. Vix positum castris simulacrum,

arsere coruscae

luminibus flammae arrectis, salsusque per artus sudor iit, terque ipsa solo mirabile dictu! 175 emicuit parmamque ferens hastamque trementem. Extemplo temptanda fuga canit aequora Calchas nec posse Argolicis exscindi Pergama telis, omina ni repetant Argis numenque reducant,

Preller. Später rühmten sich viele Städte, wie Athen und auch Lanuvium und Rom seines Besitzes. Zu vergleichen ist die Pallas in der Giebelgruppe der Aegineten auf Nr. 17 der Seemannschen Bilderbogen.

167. Cruentis, caesis custodibus. 168. Attribut und Subst. an den signifikanten Versstellen.

169. 170. Das Bild ist hergenommen von einem mit Mühe stromaufwärts geführten Gegenstande, der nun wieder secundo flumine zurückgleitet.

Aversa deae mens erklärt das erstere. (vgl. I 482.)

171. Ea = eius rei. Tritonia Τριτογένεια mauf einen Ursprung aus dem Wasser deutend." Preller. Ein alter Erklärer: Τρίτωνες τρεῖς, Βοιωτίας, Θεσσαλίας, Λιβύης, ἐν δὲ τῷ κατὰ Λιβύην ἐτέχθη ἡ Ἀθηνᾶ. Monstris, monstrare; synonym prodigium, portentum. Die Ausmalung dieser monstra ist ein echt röm. Zug des Dichters. Im Geschichtswerk des Livius finden sich ähnliche Proben.

[ocr errors]

172. Vix positum-arsere. Parataxis statt Hypotaxis.

173. Arrecta lumina können nicht

,offne Augen' sein, vielmehr ist lumina im eigentlichen Sinne zu nehmen. Ein Feuerschein verbreitet sich um das Bild. Sudor iit G. I 480 et maestum inlacrimat templis ebur aeraque sudant.

175. Die Dreizahl spielt bei allen Wundern und Zaubern eine Hauptrolle. „Dreimal für dich Und dreimal für mich, Noch dreimal, dafs es Neune macht. Halt! der Zauber ist vollbracht!" Die Hexen im Macbeth. Dictu bleibt in der Übers. fort.

=

175. Ferens movens, quatiens. S. die oben erwähnte Abbild. 176. Canit als vates vgl. 124. 178. Omina = auspicia. So eilt der Diktator L. Papirius Cursor im J. 325, weil in Samnium incertis itum auspiciis erat, a pullario monitus, ad auspicium repetendum nach Rom. Liv. VIII 30. Numen. Wenn numen reducant nur eine Variation des durch omina repetant ausgesprochenen Gedankens ist, dann müssen wir 179 als unecht betrachten. Fassen wir es dagegen als „Götterbild", dann können wir 179 als echt anerkennen, haben aber einen sachlichen Widersprnch mit 183. Auch

[ocr errors]

quod pelago et curvis secum avexere carinis. 180 Et nunc, quod patrias vento petiere Mycenas, arma deosque parant comites pelagoque remenso improvisi aderunt; ita digerit omina Calchas. Hanc pro Palladio moniti, pro numine laeso effigiem statuere, nefas quae triste piaret. 185 Hanc tamen immensam Calchas attollere molem roboribus textis caeloque educere iussit,

ne recipi portis aut duci in moenia posset neu populum antiqua sub religione tueri. Nam si vestra manus violasset dona Minervae, 190 tum magnum exitium

convertant!

quod di prius omen in ipsum Priami imperio Phrygibusque futurum; sin manibus vestris vestram ascendisset in urbem, ultro Asiam magno Pelopea ad moenia bello

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

186. Robor, textis vergl. 16. 112. Caelo, wie sidera beliebte Hyperbel. 187. Duci in moenia ist natürl. dasselbe, wie recipi portis, man beachte aut. Moenia,Stadt'.

188 ist 187 logisch untergeordnet; daher neu = und dann. Antiqua sub religione, indem das frühere religiöse Verhältnis zwischen der Pallas und den Trojanern wieder eintritt.

189. Nam (sc. dixit Calchas), Dona Minervae vgl. 31.

190. Exitium, eine vox male ominata; war ein solches Wort beim Sprechen gefallen, so fügte man ein die bösen Folgen beseitigendes quod omen di avertant hinzu, was von dem Heuchler zu einer Verwünschung seines angeblichen Todfeindes gesteigert wird.

191. Phrygibus abwechselnde Enallage,und seinen Unterthanen'.

192. Vestris vestram, traductio. 193. 194. Ultro‚umgekehrt. Pelopea ad moenia Πέλοψ ὁ Ταντάλειος εἰς Πίσαν μολὼν Θοαῖσιν ἵπ

195

venturam, et nostros ea fata manere nepotes.
Talibus insidiis periurique arte Sinonis
credita res, captique dolis lacrimisque coactis,
quos neque Tydides nec Larissaeus Achilles,
non anni domuere decem, non mille carinae.

Hic aliud maius miseris multoque tremendum 200 obicitur magis atque improvida pectora turbat. Laocoon ductus Neptuno sorte sacerdos

sollemnes taurum ingentem mactabat ad aras,
ecce autem gemini a Tenedo tranquilla per alta,
horresco referens! immensis orbibus
angues,

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

[blocks in formation]
« 前へ次へ »