Horum unum ad medium, teritur quà sutilis alvo Balteus, et laterum juncturas fibula mordet, Egregium forma juvenem et fulgentibus armis, Transadigit costas, fulvaque effundit arena. At fratres, animosa phalanx, accensaque luctu, Pars gladios stringunt manibus, pars missile ferrum Corripiunt, caecique ruunt: quos agmina contra Procurrunt Laurentum: hinc densi rursus inundant
Troës, Agyllinique, et pictis Arcades armis. Sic omnes amor unus habet decernere ferro. Diripuere aras: it toto turbida caelo
Tempestas telorum, ac ferreus ingruit imber: Craterasque focosque ferunt. Fugit ipse Latinus, Pulsatos referens infecto fœdere divos. Infrenant alii currus; aut corpora saltu Subjiciunt in equos, et strictis ensibus adsunt. Messapus regem, regisque insigne gerentem, Tyrrhenum Aulesten, avidus confundere fœdus, Adverso proterret equo: ruit ille recedens, Et miser oppositis a tergo involvitur aris In caput inque humeros. At fervidus advolat hasta Messapus, teloque orantem multa trabali
Desuper altus equo graviter ferit, atque ita fatur: Hoc habet; haec melior magnis data victima divis. Concurrunt Itali, spoliantque calentia membra. Obvius ambustum torrem Corynaeus ab ara Corripit, et venienti Ebuso, plagamque ferenti, Occupat os flammis: olli ingens barba reluxit, 300
Fere nel mezzo, ove a più stami il cinto Stringesi al ventre, e si raffibbia al fianco, Giovin raro in beltà, splendido in armi; Varca le coste, e al suol lo stende esangue. Ma i fratei, balda torma, e al duol più fervida, Chi stringe acciar, chi afferra dardi, e vindici Van ciechi in mischia: ecco lor contro in turbine Farsi i Laurenti: ecco rinfusi a vortici
Teucri, e Agillini, e in armi pinte gli Arcadi. Bolle in tutti un desío, che il ferro giudichi. Svolgon gli altar: nembi di strai van torbidi Per l'aer tutto, e ferree piogge scrosciano: Tolgon tazze e braciere. È infranto il federe, Latin pur fugge, e i pesti dei fa reduci. Altri infrenano i cocchi; o i corpi in sella Gettan d'un salto, e han già le spade in atto. Sul larte Auleste a regia pompa ornato Spinge Messapo, a intorbidar la triegua, Tutto il corsier: mentr'ei s'arretra, ahi! lasso! Cade, e fra l' are inosservate a tergo Supin s'impaccia. Il cavalier gli è sopra Astato a volo, e in prieghi sciolto il coglie D'alto in arcion col lungo spiedo, e Oh!, dice, Questa a' gran numi ostia più degna io sacro. Stuol Tosco accorre, e il caldo corpo ei spoglia. Spicca dall' are acceso tizzo, e d'Ebuso, Che aspro vien per piagar, fiammante al viso Va Corinéo: fe' l'ampia barba un vampo,
Nidoremque ambusta dedit. Super ipse secutus Caesariem laeva turbati corripit hostis, Impressoque genu nitens terrae applicat ipsum: Sic rigido latus ense ferit. Podalirius Alsum Pastorem, primaque acie per tela ruentem, Ense sequens nudo superimminet: ille securi Adversi frontem mediam mentumque reducta Disjicit, et sparso late rigat arma cruore. Olli dura quies oculos et ferreus urget Somnus; in aeternam clauduntur lumina noctem. 310 At pius AEneas dextram tendebat inermem, Nudato capite, atque suos clamore vocabat: Quò ruitis? quaeve ista repens discordia surgit? O cohibete iras! ictum jam fœdus, et omnes Compositae leges: mihi jus concurrere soli: Me sinite, atque auferte metus: ego fœdera faxo Firma manu: Turnum jam debent haec mihi sacra. Has inter voces, media inter talia verba, Ecce viro stridens alis allapsa sagitta est: Incertum qua pulsa manu, quo turbine adacta; 320 Quis tantam Rutulis laudem, casusne, deusne, Attulerit: pressa est insignis gloria facti; Nec sese AEneae jactavit vulnere quisquam. Turnus, ut AEnean cedentem ex agmine vidit, Turbatosque duces, subita spe fervidus ardet: Poscit equos atque arma simul, saltuque superbus Emicat in currum, et manibus molitur habenas. Multa virúm volitans dat fortia corpora leto;
Diè abbrustita fetor. Poi l'urta e il
Sì abbarbagliato, e al crin la manca implica, Fier gli appoggia un ginocchio, e a terra il figge: Col brando apregli il sen. Contr' Also agreste, Ch'arde fra i primi arcier, con ferro ignudo Va Podalirio, e omai l'aggiunge: ei mena Di bipenne un fendente, e fronte e mento Spacca all' urban, l'arme di sangue inonda. Dura quiete e ferreo sonno al colpo Gl'ingombra i rai; notte li chiude eterna.
Pon l'elmo Enea, tende la destra inerme, Sgrida i suoi, li richiama, e Ov'ite, insani? Qual discordia v'accende? ah! cessin l'ire! Già il nodo è stretto, e ogni sua legge è chiusa: Pugnar lice a me sol: me, me lasciate, Sgombrate ogni timor: col braccio i patti Fermar saprò: Turno mi den quest' are. Fra tai voci e tai lagni, ecco sull' ale A Enea venir stridula freccia: è incerto Qual turbin la portò, qual man la spinse; Se a' Rutuli un tal pregio o il caso addusse, O un dio: gran velo il nobil fatto adombra; Nè alcun fe' suo d' Enea ferito il vanto.
Turno al mirar, ch'esce l'Eroe di schiera, Che i suoi duci avvilì, gran speme aduna: Chiede l'armi e i destrier, superbo in cocchio Slanciasi, e i freni ei di sua man governa. Scorre, e molti guerrier là stende estinti;
Semineces volvit multos, aut agmina curru Proterit, aut raptas fugientibus ingerit hastas. 330 Qualis apud gelidi quum flumina concitus Hebri Sanguineus Mavors clypeo increpat, atque furentes Bella movens immittit equos: illi aequore aperto Ante Notos Zephyrumque volant; gemit ultima pulsu Thraca pedum; circumque atrae Formidinis ora, Iraeque, Insidiaeque, dei comitatus, aguntur: Talis equos alacer media inter prælia Turnus Fumantes sudore quatit, miserabilè caesis Hostibus insultans; spargit rapida ungula rores Sanguineos, mixtaque cruor calcatur arena. 340 Jamq; neci Sthenelumq; dedit, Thamyrimq; Pholumque; Hunc congressus et hunc, illum eminus, eminus ambo Imbrasidas, Glaucum atque Laden, quos Imbrasus ipse Nutrierat Lycia, paribusque ornaverat armis, Vel conferre manum, vel equo praevertere ventos. Parte alia, media Eumedes in proelia fertur, Antiqui proles bello praeclara Dolonis; Nomine avum referens, animo manibusque parentem, Qui quondam, castra ut Danaûm speculator adiret, Ausus Pelidae pretium sibi poscere currus: Illum Tydides alio pro talibus ausis Affecit pretio; nec equis adspirat Achillis.
Hunc procul ut campo Turnus prospexit aperto, Ante levi jaculo longum per inane secutus, Sistit equos bijuges, et curru desilit, atque Semianimi lapsoque supervenit, et pede collo
« 前へ次へ » |