Unde etiam templo Triviae lucisque sacratis Cornipedes arcentur equi, quòd littore currum Et juvenem monstris pavidi effudere marinis. Filius ardentes haud secius aequore campi Exercebat equos, curruque in bella ruebat.
Ipse inter primos praestanti corpore Turnus Vertitur, arma tenens, et toto vertice supra est. Cui triplici crinita juba galea alta Chimaeram Sustinet, AEtnaeos efflantem faucibus ignes: Tam magis illa fremens et tristibus effera flammis, Quàm magis effuso crudescunt sanguine pugnae. At levem clypeum sublatis cornibus lo
Auro insignibat, jam setis obsita, jam bos, Argumentum ingens, et custos virginis Argus, 790 Caelataque amnem fundens pater Inachus urna. Insequitur nimbus peditum, clypeataque totis Agmina densentur campis, Argivaque pubes, Auruncaeque manus, Rutuli, veteresque Sicani, Et Sacranae acies, et picti scuta Labici; Qui saltus, Tiberine, tuos, sacrumque Numici Littus arant, Rutulosque exercent vomere colles, Circaeumque jugum; queis Juppiter Anxurus arvis Praesidet, et viridi gaudens Feronia luco; Quà Saturae jacet atra palus, gelidusque per imas Quaerit iter valles atque in mare conditur Ufens.
Hos super advenit Volsca de gente Camilla, Agmen agens equitum, et florentes aere catervas, Bellatrix: non illa colo calathisve Minervae
Ond'anco abborre ara di Cintia e luco Cavai, perchè d'equorei mostri in tema Torbi versar' cocchio e cocchier sul lido. Pur baldo il figlio acri destrier pel campo Maneggia, e in cocchio alacre corre a guerra. Turno fra i primi, almo a beltà portento, S'aggira in armi, e il capo tutto ha sopra. Concio a tre giubbe alto cimier Chimera Sostien, ch' Etnéi sbuffa dal gozzo ardori: Vieppiù fremente e a triste vampe truce, Quanto il pugnar, sparso più sangue, inaspra. Ma in or fregia il brocchier, già ritta il corno, La vergin' Io, già in fresco pel giovenca, (Gran stemma) e sculti Argo il custode, e il padre Inaco, e l'urna, onde il suo fiume ei spande. Siegue in nembo il pedon; gran schiere in targa Fan pieno il sen di vasti campi; Argivi, Rutuli, Aurunci, ospiti un dì Sicani, Sacráno stuol, pinti il brocchier Labicj; Chi ara tue macchie, o padre Tebbro, e il sacro Numicio margo; e a badil doma i colli Daunj e Circei; l'agro cui l'Ansur Giove Regge, e Feronia in verde luco augusta; Ve Satura impaluda, e gelid'onde Torce per valli e in mar si cela Ufente.
Da' Volsci alfin giunge Camilla; equestre Tien banda e fanti in pieno fior, guerriera: Non di Minerva ella a' canestri e a' licci
Femineas assueta manus; sed prælia virgo Dura pati, cursuque pedum praevertere ventos. [Illa vel intactae segetis per summa volaret Gramina, nec teneras cursu laesisset aristas: Vel mare per medium, fluctu suspensa tumenti, Ferret iter, celeres nec tingeret aequore plantas.] Illam omnis tectis agrisque effusa juventus
Turbaque miratur matrum, et prospectat euntem, Attonitis inhians animis; ut regius ostro Velet honos leves humeros; ut fibula crinem
Auro internectat; Lyciam ut gerat ipsa pharetram, Et pastoralem praefixa cuspide myrtum.
Man feminea piegò; soffri donzella
Duro armeggiar, sfidò alla corsa i venti. [Fin anche andría su intonse messi a volo De' germi a fior, senza turbar le ariste:
E in mezzo al mar, di tumid' onde a galla, Corso faría, senza spruzzar le piante.] Da' tetti e campi ogni garzon che accorre, E un stuol di madri, in suo marciar l'ammira, Fisi attoniti rai; com'ella inostri
Con regio lustro il liscio dorso; i crini Raffibbi in or; Licia faretra atterghi, E agreste mirto a ferrea punta in dardi.
LIBER OCTAVUS.
Ur belli signum Laurenti Turnus ab arce Extulit, et rauco strepuerunt cornua cantu, Utque acres concussit equos, utque impulit arma; Extemplo turbati animi; simul omne tumultu Conjurat trepido Latium, saevitque juventus Effera. Ductores primi Messapus et Ufens Contemptorque deûm Mezentius, undique cogunt Auxilia, et latos vastant cultoribus agros. Mittitur et magni Venulus Diomedis ad urbem, Qui petat auxilium, et Latio consistere Teucros, 10 Advectum AEnean classi, victosque Penates Inferre, et fatis regem se dicere posci, Edoceat, multasque viro se adjungere gentes Dardanio, et late Latio increbrescere nomen: Quid struat his cœptis, quem, si fortuna sequatur, Eventum pugnae cupiat, manifestiùs ipsi, Quàm Turno regi aut regi apparere Latino.
Talia per Latium: quae Laomedontius heros Cuncta videns, magno curarum fluctuat aestu, 19 Atque animum nunc huc celerem, nunc dividit illuc,
« 前へ次へ » |