ページの画像
PDF
ePub

opportunum est emendaturo, quod de metri genere, qui harum rerum aliquem usum habet, non potest dubius hærere. Neque vero quem sensum esse verborum oporteat obscurum est, præsertim consideranti simillimum Stesichori locum, quem cum Eschyleo conjunxit Athenæus: Λέλιος δ' Ὑπεριονίδας δέπας ἐσκατέβαινε χρύσεον, ὄφρα δι ̓ ὠκεανοῖο περάσας ἀφίκοιθ' ἱερᾶς ποτὶ βένθεα νυκτὸς ἐρεμνᾶς, ποτὶ ματέρα κουριδίαν τ' ἄλοχον παϊδάς τε φίλους. Ita ergo scribendum puto:

ἐπὶ δυσμαῖσι τεοῦ

πατρὸς Ηφαιστοτυκὲς

[ocr errors]

δέπας, ἐν τῷ διαβάλλει

πολὺν οἰδματόεντ' ἀμφίδρομον
πόρον, εἰς μελανίππου

προφυγὼν ἱερᾶς νυκτὸς ἀμολγόν.

Vix opus esse arbitror moneri, depravationem vocabuli aμpidpoμov cæteris vitiis originem dedisse. Nam quum semel pépei scriptum esset, διαβάλλει mutatum est in διαβάλλων, et quoniam δρόμον πόρον ferri non poterat, alii δρόμου πόρον, alii δρόμον πόρου scripserunt, unde natum videtur ovd. Id qui in ope' immutavit, Bothius, litteras correxit, sententiam reddidit languidam indignamque Eschylo. 'Apolyòs quid significaret, novissime ostendere studuit Buttmannus in Lexilogo vol. ii. p. 71. seqq. qui quod docet, summam ita caliginem noctis appellari, verissimum est: sed quam viam iniit, ut ad eam explicationem perveniret, vereor ne aliis non minus quam mihi argutius quæsita videatur. Atque ipse spero vir præstantissimus fatebitur, multo simpliciorem esse quæ a me proposita fuerat ejus nominis interpretatio, ut quidquid turbidum esset significaret. Sed fugerat eum locus ad quem id notavi Euripidis in secundo fragmentorum Phaethontis e cod. Claromontano erulorum v. 6. οὐκ ἀμολγὸν ἐξομόρξετε, εἴ πού τίς ἐστιν αἵματος Xaμai Teowν; Ac mansit hæc vox in Germanica lingua, nisi quod, ut usus dominari solet, molken serum potius, quam quod residuum secreto sero ita dici debebat, appellamus. Nempe videtur proprie quod mulgendo expressum coagulatur spissum et pingue, ita dictum fuisse; inde autem translatum ad crassam caliginem. Cæterum quod ad illud poculum Solis attinet, neminem latere potest, rutilantem cœli auroram, in quam occidens sol immergitur, a poëtis cum aureo poculo esse comparatam, quo ille exceptus noctu per Oceanum ad ea loca deferretur, unde rursus esset oriturus. Itaque mireris viros doctos, I. H. Vossium in Epistolis Mythologicis vol. ii. p. 156. et C. O. Müllerum in Doriensibus vol. i. p. 425. de illo Solis itinere tamquam si in tabula describi possit disceptantes. Ipsos si interrogare liceret Stesichorum, Eschylum, Mimnermum, nescire se faterentur, mirarique quod nos sciremus.

*

Grammaticus in Bekkeri Anecdotis p. 346, 9. 'Adpiavai yvvaïκες. Αἰσχύλος Ἡλιάσιν Αδριαναί τε γυναῖκες τρόπον ἕξουσι γόων, VOL. XXXV. CI. JI. NO. LXX. T

Erant here, ut videtur, in eodem chori Ionico carmine hunc in modum scripta :

Αδρηναί τε γυναῖκες τρόπον ἕξουσι γόων.

Veri simile est enim, Ionica, ut poética forma, usum esse Æschylum, quod fecit etiam Euripides in Hippol. v. 735. ἀρθείην δ' ἐπὶ πόντιον κῦμα τῆς ̓Αδριηνᾶς ἀκτᾶς Ἠριδάνου θ ̓ ὕδωρ, ἔνθα πορφύρεον σταλάσσουσ' εἰς οἶδμα πατρὸς τάλαιναι κόραι Φαέθοντος οἴκτῳ δακρύων τὰς ἠλεκτροφαεῖς αὐγάς, Chorum illa apud Æschylum dicere, ut consoletur deflentes fratris obitum Heliades, supra monui. Qui sit ille lugendi mos, quem servaturæ sint feminæ ad Padum, hi scriptores indicant. Polybius ii. 16, τἄλλα δὲ τὰ περὶ τὸν ποταμὸν τοῦτον ἱστορούμενα, λέγω δὴ τὰ περὶ Φαέθοντα καὶ τὴν ἐκείνου πτῶσιν, ἔτι δὲ τὰ δάκρυα τῶν αἰγείρων, καὶ τοὺς μελανείμονας τοὺς περὶ τὸν ποταμὸν οἰκοῦντας, οὕς φασι τὰς ἐσθῆτας εἰσέτι νῦν φορεῖν τοιαύτας ἀπὸ τοῦ κατὰ Φαέθοντα πένθους, καὶ πᾶσαν δὴ τὴν τραγικὴν καὶ ταύτῃ προστ εοικυῖαν ὕλην, ἐπὶ μὲν τοῦ παρόντος ὑπερθησόμεθα. Scymnus ν. 399. διὸ καὶ τὰ πλήθη πάντα τῶν οἰκητόρων μελανειμονεῖν τε πενθι κάς τ' ἔχειν στολάς. Diodorus Siculus v. 23. έπιχωριάζον δ' ἐν ταῖς τῶν νέων τελευταῖς καὶ τὸ τούτων πένθος. Commemoravit hos locos Welckerus p. 572. quod fecerat jam, qui plurima de Phaethontis fabula collegit, Phil. Cluverius in Italia antiqua i. 34.

Atque hæc quidem sunt, quæ diserte ex Heliadibus allata habemus Æschyli fragmenta. Corrupto nomine Ελλαδίῳ apud Harpocrationem v. μαλακίζομεν Gatakerus in Miscell. p. 529. adduci se passus est, ut quæ ibi leguntur Æschyli verba κεκμῆτι μαλακίων ποδί, ex Heliadibus petita crederet. Gronovius Laium ab Har pocratione nominatum putabat. Mihi veri similius videtur, non fabulæ nomen, sed ipsius poëtæ verbum in isto vocabulo latere. Versus, si ex fragœdia est, convenit in Philoctetam.

Sed alia sunt in incertarum fabularum fragmentis, quæ probabilius referri ad Heliades possint. In his unum levissimo quidem, sed tamen aliquo iudicio numerem, quippe et metro scriptum Ionico, ut potuerit in eodem carmine chori, cujus duo supra sunt frag menta allata, locum habere, neque abhorrens ab re, quum longe viæ mentionem contineat, sive quis eam Solis, sive paternum iter emulantis Phaëtbontis, sive Heliadum fratris corpus quærentium intelligere volet. Scholiastes ad Iliad. λ. 754, οἱ δέ φασιν ἐκ πληρους σπιδέος, καὶ ἀποδιδόασι πολλοῦ καὶ μακροῦ, καὶ γὰρ Αἰσχύλος πολλάκις τὴν λέξιν οὕτως ἔχουσαν τίθησιν, ὅταν λέγῃ,

σπίδιον μῆκος ὁδοῦ,

Etymol. Μ. p. 271, 17. οἱ δέ φασι σπιδέος, πολλοῦ καὶ μακροῦ· καὶ γὰρ Αἰσχύλος πολλάκις οὕτως ἔχειν τὴν λέξιν τίθεται, οἷον, σπίδιον μῆκος ὁδοῦ. Ex illis pluribus Æschyli locis, quos hi dicunt grammatici, est is, cujus mentio exstat apud Eustathium p. 882, 58. (834, 46.) συνηγορεῖ δὲ τῇ τοῦ σπιδέος γραφῇ καὶ τὸ παρ' Αἰσχύλῳ σπίδιον πεδίον, ὅ ἐστι μακρὸν κατὰ τοὺς παλαιούς,

Apte dici potuit in temeritatem Phaethontis, quod apud Sto

baeum Serm. iv. 15. vel siue auctoris nomine, vel Chæremoni tributum legitur :

οὐ χρὴ ποδώκη τὸν τρόπον λίαν φορεῖν

σφαλεὶς γὰρ οὐδεὶς εὖ βεβουλεύσθαι δοκεῖ. Mihi quidem hæc Eschyli esse videntur, cujus nomen in illo perturbatissimo Stobæi sermone verbis quæ statim sequuntur appositum est, ή βαρύ φόρημ' ἄνθρωπος εὐτυχῶν ἄφρων. Hæc quidem non est Eschylea oratio. Illos autem duos versus eo veri similius est ab Eschylo esse scriptos, quod is amat quæcumque celeritate conspicua sunt ποδώκη vocare, ut in Sept. ad Th. 629. ποδῶκες ὄμμα, in Choeph. 574. ποδώκει περιβαλών χαλκεύματι, et in fragmentis, τό τοι κακὸν ποδῶκες ἔρχεται βροτοῖς.

Si, quæ Sol Phaethonti currum conscendenti præcepta dedisset, relatum fuit in Eschyli fabula, conjicias ei loco convenire, quod grammaticus in Bekkeri Anecdotis p. 372, 8. servavit :

ἄκουε τὰς ἐμὰς ἐπιστολάς,

ἀντὶ τοῦ τῶν ἐμῶν ἐπιστολῶν· οὕτως Αἰσχύλος. Est quidem hoc dictum ejusmodi, ut per se nullum de fabula, unde petitum sit, faciat indicium : sed quum non sit incredibile, Nonnum, quemadmodum Bacchas Euripidis multis in locis est imitatus, ita in Phaëthontis rebus Æschylum habuisse ante oculos, advertit mihi animum, quod apud illum Sol dicit xxxviii. 267. ἀλλὰ σὺ μὲν κλύε μῦθον· ἐγὼ δέ σε πάντα διδάξω.

Ob similem caussam aliud Eschyli fragmentum ex Heliadibus sumptum esse suspicor. Nam Eschylum etiam Euripides sæpius imitando expressit, qui quum in Hippolyto eo loco quem supra posui, cum Heliadibus mentionem conjungat Pleiadum, non inepte conjicias id eum Eschyli exemplo fecisse. Verba Euripidis hæc sunt v. 742. Εσπερίδων δ' ἐπὶ μηλόσπορον ἀκτἂν ἀνύσαιμι τῶν ἀοιδῶν, ἵν ̓ ὁ ποντομέδων πορφυρέας λίμνας ναύταις οὐκ ἔθ ̓ ὁδὸν νέμει, σεμνὸν τέρμονα κύρων οὐρανοῦ, τὸν "Ατλας ἔχει, κρῆναί τ' ἀμβρόσιαι χέονται Ζηνὸς μελάθρων παρ' εὐναῖς, ἵν ̓ ἁ βιόδωρος αὔξει βαθέα χθὼν εὐδαιμονίαν ἐσθλοῖς. Ita hæc, nisi fallor, scribenda sunt. Æschyli versus servavit Athenaus xi. p. 491. Α. καὶ Αἰσχύλος δὲ, ἐκφανέστ τερον προσπαίζων τῷ ὀνόματι κατὰ τὴν ὁμοφωνίαν

αἱ δ' ἕπτ' "Ατλαντος παῖδες ὠνομασμέναι
πατρὸς μέγιστον ἆθλον οὐρανοστεγή
κλαίεσκον, ἔνθα νυκτέρων φαντασμάτων
ἔχουσι μορφὰς ἄπτεροι Πελειάδες.

ἀπτέρους γὰρ αὐτὰς εἴρηκε διὰ τὴν πρὸς τὰς ὄρνεις όμωνυμίαν Ούρανοστεγή emendavit De la Porte du Theil, quum legeretur οὐρανός τε γῆ. Respicit hos versus etiam scholiastes ad Iliad. σ. 486. τὰς δὲ Ατλαντος ἀτυχίας κλαιούσας αὐτὰς κατασνερισθῆναί φησιν Αἰσχύλος, Itaque ut in Prometheo Typhonis Atlantisque exempla commemorari videmus, ita non absurde suspicabimur, cum Heliadibus similem, ut illæ, sortem nactas Pleiades fuisse comparatas. Ae, nisi fallor, ipsæ hæc dicebant, quo se ob nimium luctum purgarent,

Hæc habui, quæ de Eschyli Heliadibus dicerem. Agendum

nunc id est, quod hanc nobis præfandi opportunitatem fecit. Indicenda est enim oratio, qua die xiii. Septembris h. ix. memoriam Io. Aug. Ernestii, viri de litteris omnique eruditionem meritissimi, recolet Ern. Fr. Hopfnerus, AA. LL. M. et Phil. D. cui id officium ab Ordine nostro impositum est. Is, sapiente Ernestii proposito exemplo, quum eos refutabit, qui in libris sacris solam grammaticam quam vocant interpretationem adhibendam censent, tum dicet adversus illos, qui se ad irrationalis doctrinæ deliramenta, proprium ignorantiæ atque inertiæ perfugium, recipiunt. Ad eam orationem audiendam qua decet observantia invitamus RECTOREM ACADEMIE MAGNIFICVM, PRINCIPES CELSISSIMOS, COMITES ILLVSTRISSIMOS, VTRIVSQUE REIPVBLICE PROCERES GRAVISSIMOS, COMMILITONES GENEROSISSIMOS ET MANISSIMOS, speramusque eos hoc frequentius esse conventuros, quod quum orator is est, quem et ingenium et doctrina et vitæ probitas maxime commendent, tum in Ernestio læ fuerunt virtutes conjunctæ, quæ æternam conservari ejus memoriam postulent. Nam si ea demum summa laus est doctorum, non tantum didicisse multa, sed discendo mentem animumque ad humanitatem veramque eruditionem excoluisse, itaque instructos publice privatimque monitis, exemplo, auctoritate, denique omni vita prodesse, haud facile nostra patrumque nostrorum memoria invenias, quem vel dum viveret illustriorem fuisse Ernestio, vel post obitum per eos › quos formasset magis immortalem exstitisse dicas.

P. P. Domin. xvi. p. F. SS. Trinit. a. clɔlɔcccxxvi

HV

ON GREEK SYNTAX.

THE following extract from Apollonius Alexandrinus De Constructione, contains some remarks on Greek Syntax which I have not met with elsewhere. Notwithstanding the unfavorable testimonies concerning this author which are given in "The Diversions of Purley," I must join with Mr. Harris in thinking highly of this work, as containing most profound and acute speculations on the first principles of the Greek language. As the work seems not to be very generally known in this country, I am in hopes that I may induce the classical student to consult the whole by bringing into his view this specimen of its contents. I quote from the edition lately published by Immanuel Bekker, which, although printed on coarse paper, is on the whole very accurate, and in no wise detracts from the high reputation which he has obtained as editor of Plato.

After having explained fully the nature of the cases of nouns, and shown why passive verbs are joined with the genitive, and

active with the accusative, the author proceeds to give an account of certain anomalies in Greek Syntax which appear at first sight to be in contradiction to his general rules.

Ἴσως δόξει μὴ ἐξωμαλίσθαι ἡ ἐκ τῶν αἰσθήσεων ἐνέργεια, ἐπεὶ αὐτὸ τὸ αἰσθάνεσθαι ἐπὶ γενικὴν φέρεται, καὶ ἔτι τὰ μερικώτερον παραλαμβανόμενα, τὸ ἀκούειν, τὸ ὀσφραίνεσθαι, γεύεσθαι, ἅπα τεσθαι· οὐ μὴν ἔτι τὸ βλέπειν ἐπὶ γὰρ αἰτιατικὴν φέρεται—καὶ τὰ τούτω συνωνυμοῦντα, ὁρῶ μαί σε, θεῶ μαί σε,

ὀσσόμενος πατέρ' ἐσθλόν,

λεύσσω, δέρκομαι, ὀπτεύω. καὶ δοκεῖ μοι τὰ τῆς συντάξεως πάνυ δεόντως καθίστασθαι. Αἱ μὲν οὖν ἐκ τῶν αἰσθήσεων διαθέσεις πεῖσιν ἀναλαμβάνουσι. τὴν ἀπὸ τῶν ἔξωθεν, εἴ γε καὶ ἀκουσίως ἐπεισιοῦσα τῇ ἀκοῇ ἡ φωνὴ προσδιατίθησι τὸ ὅλον σῶμα· οἵ τε γὰρ τῶν πριόνων ἦχοι καὶ αἱ βρονταὶ οὐχ ὑπεχομένην ἔχουσι τὴν ἀκοὴν τῇ φωνῇ. τοῦ μέντοι πάθους ἐγγίζει ἡ κατὰ γενικὴν σύνταξις, καθὼς εἴπομεν· οὐ μέντοι μετὰ τῆς ὑπὸ τὰ τῆς συντάξεως γίνεται, καθὸ καὶ ἐνέργεια σύν εστι ἡ γινομένη ἐκ τῆς διαθέσεως, ἐπεὶ τὸ ἅπτεσθαι μετ ̓ ἐνεργείας καὶ ἀντιδιατίθεται διὰ τῆς τῶν θερμῶν ἐπαφῆς ἢ ψυχρῶν ἢ ἄλλων τῶν τοιούτων. οὕτως ἔχει τὸ ὀσφραίνεσθαι, τὸ γεύεσθαι. περισσὸν ἂν εἴη περὶ τῆς τῶν τοιούτων ἀντιδιαθέσεως διαλαμβάνειν, καθὸ πρόδηλόν ἐστιν ὡς ἀεὶ ἡ γινομένη τῶν πικρῶν γεῦσις ἀντιδιατίθησι τὴν γεῦσιν, καὶ τῶν δυσωδῶν τὴν ὄσφρησιν. “Η γε μὴν ἐκ τοῦ ὁρᾷν διάθεσις ένεργεστάτη ἐστὶ καὶ ἐπὶ πλέον διαβιβαζομένη, ὡς κἀκεῖνο μαρτυρεῖ, οὔ τε τοι ὀξύτατον κεφαλῆς ἐκδέρκετον ὄσσε. οὐδὲ γὰρ εἰς τὸ ἀντιπαθεῖν ὑπὸ τῶν ἔξωθεν εὐδιάθετος, ἐπεὶ τὸ προσδιατιθὲν εἴργεται ὑπὸ τῆς καταμύσεως τῶν ὀφθαλμῶν.

[ocr errors]

Τὸ ἀνώμαλον τῆς συντάξεως κατήπειξεν ἡμᾶς εἰς τοιαύτην ἐκτροπὴν λόγου συγκαταβῆναι. φαίνεται δ' ὅτι καὶ τὸ φιλεῖν τοῦ ἐρᾷν διοίσει,

2

In addition to the reasons here given for verbs of sight being considered as possessing more of an active character than those of the other senses, it may be added, that, agreeably to a very ancient Theory of Vision, which it is not unlikely may have prevailed at the formation of the Greek language, the organ of sight was not supposed to be the mere passive recipient of impressions, but that, on the contrary, it emitted certain energies or rays by which it caught the perception of objects. The following extract from Nemesius will make this hypothesis intelligible:Ιππαρχος δὲ φησὶν ἄκτινας ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν ἀποτεινομένας τοῖς· περάσιν ἑαυτῶν κάθαπερ χειρῶν ἐπαφαῖς καθαπτούσαις τοῖς ἐκτὸς σώμασι τὴν ἀντίληψιν αὐτῶν πρὸς τὸ ὁρατὸν ἀναδίδοναι.—De Natura Hominis.

It would appear that the Epicureans, who were in general far inferior to the other philosophic sects in knowlege of physics, had the merit of first promulgating notions on this subject similar to those now entertained. Their opinion is thus briefy stated by the same author: οἱ δὲ Ἐπίκουροι (φασὶν) εἴδωλα τῶν φαινομένων προσπίπτειν τοῖς ὀφθαλμοῖς.—Ibid. See a full exposition of the Epicurean doctrine of vision in the 4th book of Lucretius, De Rerum Natura.

Esse in Imaginibus qua propter caussa videtur

Cernendi, neque posse sine his res ulla videri.-1. 239, &c.

2 It is here acutely remarked that the will is a free agent in friendship, but not in love; and the truth of this observation is confirmed by a great master of human nature, Xenophon. In the Memorabilia he makes Socrates speak with indignation

« 前へ次へ »