ページの画像
PDF
ePub

Tum celerare fugam patriaque excedere suadet,
Auxiliumque viæ veteres tellure recludit
Thesauros, ignotum argenti pondus et auri.
His commota fugam Dido sociosque parabat.
Conveniunt, quibus aut odium crudele tyranni,
Aut metus acer erat; navis, quæ forte paratæ,
Conripiunt, onerantque auro. Portantur avari
Pygmalionis opes pelago; dux femina facti.
Devenere locos, ubi nunc ingentia cernes
Moenia, surgentemque novæ Carthaginis arcem;
Mercatique solum, facti de nomine Byrsam,

[ocr errors]

360

365

scelus Medic. cæcumque dolis Dorvill. non male scelus esse un. Heins. scelus ore retexit Goth. pr. 357. patriæque Medic. quod illustrat Heins. patriamque atinquissima aliquot exemplaria Pierii, alter Hamb. Franc. et Witt. quod haud dubie doctius. Sed fugam præcesserat ; unde errori illud deberi potest; tum minus ingratum est auribus patria, quod præfert post Henr. Steph. Burmannus. - 358. auxilioque viæ Mediceus Pierii. veteris nonnulli, sed ambigua fieret oratio Burm. — 359. thensauros veteres scribunt. v. Pier. ad h. 1. ingens Zulich. sed altera lectione superscripta. 362. metus æger Goth. sec. non male, sed acer fortius spirat. naves sunt forte p. Zulich. an: naves tunc f. paratas Corripiunt. Burm. 363. arripiunt Græv. ornarunt auro qu. Moret. idem portentur. · 364. facta est Puget. facta Goth. tert. — 365. cernes recte defendit Burm. superato demum colle inf. 419. Mediceus tamen cum multis cernis. — 366. surgentesque—arces Oudart. - 367. Bursam Zulich. Leid. Goth. sec. mercatique sc. sunt solum, durius, maluit poeta, quam mercatumque solum, emtione paratum, sc. cernes, ut orationem variaret nova junctura. Sollicitat versum 367 Beck V. C. de sensu erit. II. p. 62. quippe similem ei, qui supra erat 109. Saxa vocant. Potest tamen

clam facta esset, manifestam
fecit; nam nudare exquisite pro
retegere, recludere, monstrare.
hinc cæcum scelus, occultum,
domus, a fratre in sororis marito
commissum. cf. Ovid. Ep. VII,
113. De reliquis v. Excurs. ad h. l.
361. Odium crudele, îoos ánvés
propie quale est immanis animi.
Sic sævus, crudelis, atrox, et si-
milia, poetis pro, magnus,
gens. metus autem acer, δρομείς,
vehemens, proprie de animo exas-
perato. 364. In Pygmalionis
opes vis et acumen inest; scilicet

in

etsi

quas ille animo et spe jam præceperat; ut et in illis: dux femina facti, pro, suadente Didone.

366. Sane Didonem arx Byrsa tanquam propriam conditricem habuit; urbem enim jam illa adventante stetisse probabile fit. At hic nolim ita argutari. Arx Carthaginis est Carthago. Ιλίου Ξηρα. -367. Devenere et mercati sunt solum, Byrsam h. e. locum, in quo postea Byrsam arcem condiderunt, seu Bysram verius; ut post Scaligerum ad Euseb. Chron. multi, quos enumerare ambitio

Taurino quantum possent circumdare tergo.
Sed vos qui tandem, quibus aut venistis ab oris,
Quove tenetis iter? Quærenti talibus ille
Suspirans, imoque trahens a pectore vocem :

O dea, si prima repetens ab origine pergam,
Et vacet annalis nostrorum audire laborum:
Ante diem clauso componet vesper Olympo.

tura

[ocr errors]

37

h. 1. ferri ex historiis petitum, et iis declarandis inserviens; etsi ingrata est junc368. Taurinum Goth. pr. quantum taurino Sprot. possint Medic. possunt pr. Voss. 369. quibus aut venistis Heins. e Medic. aliisque revocavit ; et confirmant id Nonius Marcellus et Priscianus. Romanus tamen cum Oblongo et Mediceo Pierii aliam codicum sectam facit, quibus advenistis; hanc sequitur Cuning. scriptura per t caussam varietati dedit. 370. quave Mentel. pr. quodve Menag. pr. quoque Hamb. ·371. ab p. fragm. Moret. de p. Franc. et Menag. pr. · 372. primum Hamburg. alt. — 373. et placet Franc. a m. pr. tantorum a. l. Macrob. III Sat. 2, sed alio loco vulgata exhibetur, nostrorum a. parentum vetus codex Pierii, quod frustra ille firmat. -374. vesper componet Hamb. pr. componat

pr.

sum foret, docuerunt. Sed recte fótsov kúprav, fabulam, a Græcis haud dubie ortam, poeta sequitur. In taurinum tergum provide vulgare corium evitat.

369. Qui tandem operose eliquat Burm. Præstat simpliciter dicere, interrogationis vim augeri particula tandem, (τί ποτε. τίπτε ap. Homer.) et desiderium sciscitantis intentius inde elucescere. qui venistis, h. e. qui estis, vos, qui venistis. ut Græci: τίς δ' οὕτω κατὰ νῆας ἀνὰ στρατὸν ἔρχεαι οἷος. Ι.

82. et sæpe.-371. Baρvorevάxwv Homer., ut Iliad. a, 364 et sæpe alibi. i város oτndeos áμяvevous Apollon. II, 207.

372-374. Si ego fata nostra ordine exponere, et tu ea audire velles, dies nos deficeret. Quam ornate singula! Homerus minus sobrie Od. 7, 113 sqq. et έ, 196 annos pro die ponit. repetens pergam, pro, si repetam. In annalium nomine argutatur Macrob. III Sat.

2 et post eum alii. Gravius est vocabulum quam narratio, historia, adeoque magis epicum. Cœlum clauditur modo nubibus obductis, modo tenebris noctis prætentis, ut h. 1. Nec huc trahenda porta Coli Georg. III, 261. Vesper componet diem quasi mortuum et sepultum ; inquit Cerda post Scaligerum et Turnebum; « qua imagine poetæ noctem repræsentare non refugiunt ». Vellem idoneis exemplis hoc firmassent viri docti. Dies obire et occidere alio modo dicitur petitum a sole. Recte Burmannus monuit, componere simpl. esse finire. Sic et Serv. ad XII, 109; sed quæritur de caussa vocis. Ducta scil. notio a cogitatione Solis s. Diei quieti se reddentis et componentis se ad somnum, dum occidit. Ducit eo quod adjectum est clauso Olympo : uti quis clauso thalamo se quieti tradit, somno componit: cf. sup. ad 249. Alioqui omnino dicuntur

:

Nos Troja antiqua, si vestras forte per auris
Troja nomen iit, diversa per æquora vectos
Forte sua Libycis tempestas adpulit oris.
Sum pius Æneas, raptos qui ex hoste Penates
Classe veho mecum, fama super æthera notus.
Italiam quæro patriam, genus ab Jove summo.

[ocr errors]
[ocr errors]

375

380

Corradus ait alios leegre v. Burm. Sunt scil. codd. ap. Pierium. Post v. 374 in Græv. cod. spurius versus subjectus erat: Quam tibi nostrorum statuatur summa laborum. - 375. Vestras si forte Heins. unus. —— - 276. init Zulich. jactos unus ap. Pierium. 377. forte Bigot. a m. pr. et al. forte mala Zulich. pro var. lect. applicat Sprot. quod Burm. præferre malit. Equidem vim ac virtutem lectionis non capio. 378. qui non agnoscit Moret. pr. et sane concinnius subintelligitur. v. Heins. ·376. æquora Menag. pr. et sec. Rottend. 380. et ante genus sustulit Burmann. auctoribus libris Montalb. Hamb. alt. Bigot. cf. not. ab J. ma

componi, quæ ordinata et absoluta de manu deponimus. Neque simile est illud: condere diem, ut Ecl. 9, 52 condere soles, et illud Horatii: Condit quisque diem collibus in suis, IV, 5, 29. Nam in his occultare, tegere, est, adeoque exigere diem, donec sol occiderit.

375.-377. Troja antiqua, epitheton cum dilectu positum; tanto clarior urbis fama esse debet, quo antiquior illa est. si per aures iit, variavit vulgare: si pervenit ad aures vertras. diversa æquora, simpl. alia via quam qua iter parabamus; ex illis, Oixade ἱέμενοι, ἀλλην ὁδὸν, ἄλλα κέλευθα Ήλθομεν. tempestas appulit, δεῦρο σπέλασε κῦμα. sorte sua, casu, qualem tempestas afferre solet. Habuit in his, quam sequeretur, poeta orationem Ulyssis ad Polyphemum Od. 1, 259 sqq.

378. Sum pius Æneas. v. Exc. ad h. v. pius est religiosus, quoniam omnia ad deorum oracula exsequutus est. Itaque castum dixit Horat. C. S. 42. Penates.

v. lib. II, 293 et ad e. 1. Exc.

380. Fabulam poeta sequitur, qua Dardanus a Coritho Tyrrheno genus ducere ferebatur, cum Corythus Samothracicus in eum esset translatus similitudine nominis. v. En. VII, 205 sqq. 240 sq. VIII, 134. sq. adde III, 167, 8, ubi v. Excurs. III. Hinc lib. VII, 122: Hic domus, hæc patria est. II, 620 tutum patrio te limine sistam. Hactenus Italia est Æneæ patria; et hactenus genus a Jove ductum, h. e. stirpem et originem generis a Jove ducti, quatenus Dardanus, Jovis filius ex Electra, et generis auctor, ex Italia oriundus est. cf. III, 94 sqq. hoc quærit, petit, h. e. terram, in qua progenitor ille ortum habuerat. At Burmannus eam rationem sequitur, ut genus nominandi casu positum accipiat : ego Eneas, genus a Jove, Jovis, ut V, 45, quæro patriam. Quæ ratio per se est bona, sed dura est oratio, et hæc stirpis memoratio paullo serius, quam reliqua oratio fert, subjici vide

tur.

h. e.

Bis denis Phrygium conscendi navibus æquor,
Matre dea monstrante viam, data fata secutus.
Vix septem convolsæ undis Euroque supersunt.
Ipse ignotus, egens, Libya deserta peragro,
Europa atque Asia pulsus. Nec plura querentem
Passa Venus medio sic interfata dolore est :

Quisquis es, haud, credo, invisus cœlestibus auras
Vitales carpis, Tyriam qui adveneris urbem.
Perge modo, atque hinc te reginæ ad limina perfer.
Namque tibi reduces socios classemque relatam

385

390

gno Romanus. 381. Inepte Grammatici super Bis denis commentantur : viginti fuisset pedestris orationis forma. 382. ata fata Græv. erasa prima litera, quasi voluerit rata. Sed vulgatam firmat Burm. data f. sequuntur Goth. pr. 383. convolsæ Romani et Medic. adeoque optimorum scriptura. 384. pererro Hamb. pr. eadem diversitas IV, 72. Burm.

[blocks in formation]

-

389. ad r.

386. est abest a nonnullis. v. Burm. 1. Exc. Burm. ad omittit Rottend.

sec. quod forte doctius. teque hinc r. Parrhas. et Venet. quod est lenius. ad lumina fragm. Moret. et edit. Genev. profer Leid. sed v. Burm. - 390. socios reduces Dorvill. classemque receptam Sprot. Hamburg. pr. Leid. un. et Zulich. sed

[blocks in formation]

Nuntio, et in tutum versis aquilonibus actam :
Ni frustra augurium vani docuere parentes.
Adspice bis senos lætantis agmine cycnos,
Etheria quos lapsa plaga Jovis ales aperto
Turbabat cœlo; nunc terras ordine longo

Aut capere, aut captas jam despectare videntur.

395

relatam recte defendit Burm. Ego addam : hoc exquisitius esse altero; et, ut ferri in portum proprium in re nautica est, sic poetica oratione referri ex alto vel tempestate jactatum in portum bene dictum. relictam Goth. tert. - 393. Heinsius varie tentat, ægre scilicet ferens procedentes eodem tenore casus bis senos lætantes. Malit lætanti bis senos, vel bis seno lætantis a vel bis senos lætanti examine. Sed vulgatam et codd. et Priscianus defendunt; unus Sprot. pro var. lect. luctantes.Tu vitio sic occurre, ut accuratius interpungas et legendo moram facias: Adspice bis senos, lætantes agmine, cygnos.· ·394. Ætheria quos forte Plaga J. ales ab alto un. Heins. et Parrhas. — 395 turbavit Dorvill. turbarat ed.Ven. cum aliquot codd. Pierianis. turbabit Romanus. 396. captis Mentel. tert. pro var. lect. Reg. a m. pr. sed adversatur sententiæ. respectare Gudian. a m. pr. jam nunc spectare Dorvill. jam abest Franc. desperare est vitium operarum edit. m.Heins.

reducem. versis aquilonibus, h. e. ventis simpliciter. Mox 392 vani ad ornatum egregie. Vanus, non modo qui pollicetur, quæ præstare nequit, sed et qui profitetur vel falsam vel inanem doctrinam cf. Serv.

393.-400. Duodecim naves cum Antheo, Sergesto, Cloanthoque servatas mox videbimus. Has totidem olores innuunt, quos, ab aquila modo agitatos et dispersos, hoste abacto ludibundos plaudentesque terram advolare ostendit. Venus. turbabat eleganter pro agitabat inλóve insequebatur. aperto cœlo alii sereno, ut sup. v. 155, ego malim pro libero, pervio volantibus. Quæ sequuntur, 395. 396. varie accipiuntur et accipi. possunt. Difficultas est in voce ca- . pere et captas, cujus ca notio exquirenda est, quæ cum voc. despectare conveniat': siquidem terra jam capta, occupata, despectandi

locus esse non videtur. Capere autem est aut occupare, aut oculis designare, eligere, petere. Plerique Intpp. terras aut capere h. e. tenere, insidere, aut captas jam despectare, h. e. despicere in terram jamjam capiendam, cui jam appropinquant volatu, ut capiant, occupent; qui quidem modus loquendi, etsi durus, non infrequens est, ut in illo : εἰ δύναμαι τελέσαι γε, καὶ εἰ τετελεσμένον ἐστίν. Od. ε, 90. Burmannus captas intelligit a prioribus, qui in terram jam descenderant, captas. Quod jejunum esset. Aliam vocis notionem esse diximus, oculis animoque designare, eligere, appetere. In hunc sensum Serv. capere, eligere. In Georg. II, 230, quem laudat, est capere oculis. Jam si despectari aliquid dicitur, quod jam captum est, debuit utique capere antecedere; præferendumque adeo videri posit hoc, ut sit cygnos terram aut

:

« 前へ次へ »