ページの画像
PDF
ePub

Dîs equidem aufpicibus reor et Junone fecunda
Huc curfum Iliacas vento tenuiffe carinas.

Quam tu urbem, foror, hanc cernes ! quae furgere regna
Conjugio tali! Teucrûm comitantibus armis,
Punica fe quantis adtollet gloria rebus !

Tu modo pofce deos veniam, facrifque litatis
Indulge hofpitio, cauffafque innecte morandi:
Dum pelago defaevit hiems, et aquofus Orion,
Quaffataeque rates, dum non tractabile caelum.
His dictis incenfum animum inflammavit amore,
Spemque dedit dubiae menti, folvitque pudorem.
Principio delubra adeunt, pacemque per aras
Exquirunt mactant lectas de more bidentis
Legiferae Cereri, Phoeboque, patrique Lyaeo:
Junoni ante omnis, quoi vincla jugalia curae.
Ipfa tenens dextra pateram pulcherrima Dido,
Candentis vaccae media inter cornua fundit:
Aut ante ora deûm pinguis spatiatur ad aras,
Inftauratque diem donis; pecudumque reclufis
Pectoribus inhians fpirantia confulit exta.

Heu vatum ignarae mentes! quid vota furentem,
Quid delubra juvant? eft mollis flamma medullas
Interea, ac tacitum vivit fub pectore volnus.
Uritur infelix Dido, totaque vagatur

Urbe furens: qualis conjecta cerva fagitta,
Quam procul incautam nemora inter Crefia fixit
Paftor agens telis, liquitque volatile ferrum
Nefcius. illa fuga filvas faltufque peragrat
Dictaeos lateri haeret letalis arundo.

:

Nunc media Aenean fecum per moenia ducit,
Sidoniafque oftentat opes, urbemque paratam.
Incipit effari, mediaque in voce refiftit.
Nunc eadem, labente die, convivia quaerit,
Iliacofque iterum demens audire labores
Expofcit, pendetque iterum narrantis ab ore.
Poft, ubi digreffi, lumenque obfcura viciffim
Luna premit, fuadentque cadentia fidera fomnos:
Sola domo maeret vacua, ftratisque relictis
Incubat. illum abfens abfentem auditque videtque :

Aut

Aut gremio Afcanium genitoris imagine capta
Detinet, infandum fi fallere poffit amorem.
Non coeptae adfurgunt turres; non arma juventus
Exercent, portufve aut propugnacula bello
Tuta parant: pendent opera interrupta, minaeque
Murorum ingentes, aequataque machina caelo.
Quam fimul ac tali perfenfit pefte teneri
Cara Jovis conjux, nec famam obftare furori
Talibus adgreditur Venerem Saturnia dictis:
Egregiam vero laudem et fpolia ampla refertis
Tuque puerque tuus: magnum et memorabile nomen
Una dolo divôm fi femina victa duorum eft.
Nec me adeo fallit, veritam te moenia noftra
Sufpectas habuiffe domos Carthaginis altae.

Sed quis erit modus? aut quo nunc certamine tanto?-
Quin potius pacem aeternam pactofque Hymenaeos
Exercemus habes, tota quod mente petiti.
Ardet amans Dido, traxitque per offa furorem.
Communem hunc ergo populum, paribufque regamus
Aufpiciis liceat Phrygio fervire marito,
Dotalifque tuae Tyrios permittere dextrae.
Olli (fenfit enim fimulata mente locutam,
Quo regnum Italiae Libycas averteret oras)
Sic contra eft ingreffa Venus: Quis talia demens
Abnuat, aut tecum malit contendere bello?
Si modo; quod memoras, factum fortuna fequatur.
Sed fatis incerta feror, fi Juppiter unam
Effe velit Tyriis urbem Trojaque profectis,
Mifcerive probet populos, aut foedera jungi.
Tu conjur: tibi fas animum tentare precando.
Perge: fequar. Tum fic excepit regia Juno:
Mecum erit ifte labor. nunc, qua ratione, quod inftat
Confieri poffit, paucis (adverte) docebo.
Venatum Aeneas unaque miferrima Dido
In nemus ire parant, primos ubi craftinus ortus
Extulerit Titan, radiifque retexerit orbem.
His ego nigrantem conmixta grandine nimbum,
Dum trepidant alae, faltufque indagine cingunt,
Defuper infundam, ac tonitru caelum omne ciebo...

Diffugient comites, et nocte tegentur opaca :
Speluncam Dido dux et Trojanus eandem
Devenient. adero, et, tua fi mihi certa voluntas,
Connubio jungam ftabili, propriamque dicabo.
Hic Hymenaeus erit. Non adverfata petenti
Adnuit, atque dolis rifit Cytherea repertis,
Oceanum interea furgens Aurora relinquit,
It portis jubare exorto delecta juventus,
Retia rara, plagae, lato venabula ferro,
Maffylique ruunt equites, et odora canum vis.
Reginam thalamo cunctantem ad limina primi
Poenorum exfpectant: oftroque infignis et auro
Stat fonipes, ac frena ferox fpumantia mandit.
Tandem progreditur, magna ftipante caterva,
Sidoniam picto chlamydem circumdata limbo:
Quoi pharetra ex auro, crines nodantur in aurum,
Aurea purpuream fubnectit fibula vestem.
Nec non et Phrygii comites, et laetus Iulus,
Incedunt. ipfe ante alios pulcherrimus omnis
Infert fe focium Aeneas, atque agmina jungit.
Qualis, ubi hibernam Lyciam, Xanthique fluenta
Deferit; ac Delon maternam invifit Apollo,
Inftauratque choros: mixtique altaria circum
Cretefque Dryopefque fremunt, pictique Agathyrfi:
Ipfe jugis Cynthi graditur, mollique fuentem
Fronde premit crinem fingens, atque inplicat auro :
Tela fonant humeris. haud illo fegnior ibat
Aeneas: tantum egregio decus enitet ore.
Poftquam altos ventum in montis, atq; invia luftra:
Ecce ferae faxi dejectae vertice caprae
Decurrere jugis: alia de parte patentis
Tranfmittunt curfu campos, atque agmina cervi
Pulverulenta fuga glomerant, montifque relinquunt,
At puer Afcanius mediis in vallibus acri

Gaudet equo jamque hos curfu, jam praeterit illos,
Spumantemque dari pecora inter inertia votis

Optat aprum, aut fulvom defcendere monte leonem.
Interea magno mifceri murmure caelum

Incipit. infequitur conmixta grandine nimbus.

Et

Et Tyrii comites paffim, et Trojana juventus,
Dardaniufque nepos Veneris, diverfa per agros
Tecta metu petiere. ruunt de montibus amnes.
Speluncam Dido dux et Trojanus eandem
Deveniunt. prima et Tellus et pronuba Juno
Dant fignum: fulfere ignes, et confcius aether
Connubiis fummoque ulularunt vertice Nymphae.
Ille dies primus leti primusque malorum
Cauffa fuit. neque enim fpecie famave movetur,
Nec jam furtivom Dido meditatur amorem :
Conjugium vocat. hoc praetexit nomine culpam.
Extemplo Libyae magnas it Fama per urbis ;
Fama, malum quo non aliud velocius ullum
Mobilitate viget, virefque adquirit eundo;
Parva metu primo; mox fefe adtollit in auras,
Ingrediturque folo, et caput inter nubila condit.
Illam Terra parens, ira inritata deorum,
Extremam, ut perhibent, Coeo Enceladoque fororem
Progenuit; pedibus celerem, et pernicibus alis.
Monftrum horrendum, ingens: quoi quot funt corpore plu-
Tot vigiles oculi fubter, mirabile dictu,

[ocr errors]

[mae, Tot linguae, totidem ora fonant, tot fubrigit auris. Nocte volat caeli medio terraeque per umbras Stridens, nec dulci declinat lumina fomno. Luce fedet cuftos aut fummi culmine tecti, Turribus aut altis, et magnas territat urbis ; Tam ficti pravique tenax, quam nuntia veri. Haec tum multiplici populos fermone replebat Gaudens, et pariter facta atque infecta canebat: Veniffe Aenean Trojano ab fanguine cretum, Quoi fe pulchra viro dignetur jungere Dido: Nunc hiemem inter fe luxu, quam longa, fovere Regnorum inmemores, turpique cupidine captos. Haec paffim dea foeda virûm diffundit in ora. Protenus ad regem curfus detorquet Iarban, Incenditque animum dictis, atque aggerat iras. Hic Hammone fatus rapta Garamantide Nympha, Templa Jovi centum, latis inmania regnis, Centum aras pofuit, vigilemque facraverat ignem,

Excubias

Excubias divôm aeternas, pecudumque cruore
Pingue folum, et variis florentia limina fertis.
Ifque amens animi, et rumore accenfus amaro,
Dicitur ante aras, media inter numina divôm,
Multa Jovem manibus fupplex oraffe fupinis :
Juppiter omnipotens, cui nunc Maurufia pictis
Gens epulata toris Lenaeum libat honorem,
Afpicis haec? an te, genitor, cum fulmina torques,
Nequidquam horremus? caecique in nubibus ignes
Terrificant animos, et inania murmura mifcent?
Femina, quae noftris errans in finibus urbem
Exiguam pretio pofuit, quoi litus arandum,
Quoique loci leges dedimus, connubia nostra
Repulit, ac dominum Aenean in regna recepit.
Et nunc ille Paris cum femiviro comitatu,
Maeonia mentum mitra crinemque madentem
Subnexus, rapto potitur. nos munera templis
Quippe tuis ferimus, famamque fovemus inanem.
Talibus orantem dictis, arafque tenentem
Audiit omnipotens, oculofque ad moenia torfit
Regia, et oblitos famae melioris amantis.

Tum fic Mercurium adloquitur, ac talia mandat:
Vade, age, gnate, voca Zephyros, et labere pennis:
Dardaniumque ducem, Tyria Carthagine qui nunc
Exfpectat, fatifque datas non refpicit urbis,
Adloquere, et celeris defer mea dicta per auras.
Non illum nobis genetrix pulcherrima talem
Promifit, Graiúmque ideo bis vindicat armis:
Sed fore, qui gravidam imperiis, belloque frementem
Italiam regeret, genus alto ab fanguine Teucri
Proderet, ac totum fub leges mitteret orbem.
Si nulla accendit tantarum gloria rerum,
Nec fuper ipfe fua molitur laude laborem;
Afcanione pater Romanas invidet arces?

Quid ftruit; aut qua fpe inimica in gente moratur ?
Nec prolem Aufoniam, et Lavinia refpicit arva?
Naviget. haec fumma eft: hic noftri nuntius efto.
Dixerat. ille patris magni parere parabat
Imperio: et primum pedibus talaria nectit

N

Aurea :

« 前へ次へ »